Het bedrijfsleven maakt langzaamaan kennis met blockchaintechnologie. Het belangrijkste element bij het kopen en verkopen van producten en diensten is vertrouwen. Iedereen die iets verkoopt wil er zeker van zijn dat hij of zij ook daadwerkelijk geld ontvangt voor de geleverde goederen. Tegelijkertijd wil iedere koper er zeker van kunnen zijn, dat de aangekochte producten op tijd en in de juiste staat worden afgeleverd. Grote e-commercebedrijven vervullen de rol van vertrouwde derde partijen en betalen de verkoper op het moment dat de consument de factuur heeft betaald en de producten zijn verzonden.

Een nieuwe benadering van digitaal vertrouwen binnen het bedrijfsleven

De rol die vertrouwde derde partijen hebben binnen het bedrijfsleven en ons huidige economische systeem, is dan ook een hele belangrijke. In iedere sector die je maar kunt bedenken wordt gebruikgemaakt van tussenpersonen die dat vertrouwen waarborgen. Of het nu gaat om banken, verzekeringsmaatschappijen, de retail, vastgoedmakelaars of online marktplaatsen voor particulieren: vertrouwen is de basis voor het doen van zaken! Met de opkomst van blockchaintechnologie ontstaat een geheel nieuwe benadering van digitaal vertrouwen.

Organisatie klaarstomen voor de toekomst

Maar hoe werkt blockchaintechnologie nu precies? En wat misschien nog veel belangrijker is: hoe kan ik mijn organisatie klaarstomen voor de toekomst? Een blockchain levert een digitale infrastructuur voor virtuele betalingseenheden zoals de Bitcoin. Deze cryptomunten worden niet aangeboden door reguliere banken, maar worden op een geheel andere manier gecreëerd (meestal door middel van mining). Het uitvoeren van transacties met deze virtuele coins is slechts één van de vele mogelijkheden die decentrale gedistribueerde netwerken ons bieden. Deze transacties kunnen worden uitgevoerd naar iedere locatie in de wereld, zonder dat er bemiddeling nodig is van financiële instellingen, zoals bijvoorbeeld een bank.

Concurreren met de grote jongens

Onze westerse economie is gebaseerd op het kapitalisme, waarbij alles draait om investeringen en het maken van winst. Alle middelen die nodig zijn om producten te fabriceren, zijn dan ook meestal eigendom van grote bedrijven. Alleen deze bedrijven hebben de capaciteit om hoogkwalitatieve goederen te produceren en te distribueren. De opkomst van blockchaintechniek zorgt voor een verschuiving in de manier waarop producten worden gemaakt en op de markt worden gebracht. De kosten van productie en distributie van goederen worden namelijk zo laag, dat het steeds eenvoudiger wordt om met grote bedrijven te kunnen concurreren.

De peer-to-peer economie en de producerende consument

Met de peer-to-peer economie ontstaat een nieuw fenomeen: de producerende consument. De blockchain fungeert daarbij als het “vertrouwensprotocol” en dit protocol vervangt als het ware de rol van dure derde partijen. Het vertrouwensprotocol waarborgt de legitimiteit van iedere transactie, binnen het decentrale gedistribueerde netwerk. De economische activiteiten binnen een peer-to-peer economie verschuiven dan ook van een “centrale” aanpak, naar een “decentrale” aanpak. Blockchain maakt economische processen transparant en dat maakt de hele distributieketen van producten en diensten, vele malen efficiënter en goedkoper. Omdat op ieder moment duidelijk is waar de goederen binnen de supply chain zich bevinden kan snel worden gehandeld, als er iets niet goed gaat binnen de keten. Ook worden door deze transparantie een heleboel zaken binnen het distributieproces veel beter voorspelbaar.

Single source of truth

Op dit moment worden logistieke processen binnen het bedrijfsleven meestal georganiseerd op een dagelijkse basis. Blockchaintechnologie heeft een aantal specifieke kenmerken die ervoor zorgen dat een peer-to-peer economie efficiënter is dan een centrale economie. Een van de belangrijkste elementen van een blockchain is de toegankelijkheid. Iedereen kan eraan deelnemen en het netwerk heeft dan ook geen centrale eigenaar. Een andere eigenschap is de onveranderbaarheid. Het is een decentrale database en alle informatie die binnen de blockchain wordt vastgelegd, kan niet zomaar worden veranderd. Het netwerk bewaart identieke versies van specifieke data op verschillende computers. Hierdoor beschikken al deze computers over exact dezelfde data, waardoor er een zogeheten “single source of truth” ontstaat. Er is maar één waarheid en dat is de waarheid van het blockchainnetwerk.

Het consensusprotocol zorgt voor unieke data binnen het netwerk

Deze computers worden meestal aangeduid als “nodes” en zijn verspreid over de hele wereld. Deze computers bepalen de waarheidsgetrouwheid van alle data binnen het digitale ecosysteem. Iedere update binnen de blockchain wordt direct zichtbaar voor alle deelnemers binnen het netwerk. Een blockchain wordt vaak aangeduid als een “decentraal grootboek”. Een element dat onlosmakelijk verbonden is met een grootboek zoals dat van Bitcoin is het “consensusprotocol”, dat ervoor zorgt dat alle data binnen het netwerk continu wordt geverifieerd. Iedere transactie binnen het netwerk moet 100 procent uniek zijn en kan nooit een tweede keer worden uitgevoerd. Omdat iedere transactie uniek is kan er dus ook nooit een vervalsing van die desbetreffende transactie binnen het netwerk bestaan.

Tijdsaanduiding

Alle data die binnen de blockchain wordt vastgelegd krijgt direct een “tijdsaanduiding”, waarin precies wordt aangegeven wanneer die data is geproduceerd. Hierdoor is de volgorde van de uitgevoerde transacties altijd duidelijk. Dat kan belangrijk zijn als iemand bijvoorbeeld door middel van een smart contract een octrooi wil aanvragen voor een product. Iedereen binnen de blockchain kan dan zien wie de allereerste was, die voor dat specifieke product patent heeft aangevraagd. Een octrooi kan worden verwerkt in een slim digitaal contract. Deze smart contracts zijn digitale overeenkomsten die automatisch op de blockchain worden uitgevoerd en niet zomaar kunnen worden veranderd. Het blockchainprotocol volgt de precieze regels op voor een juiste uitvoering van het contract.

 

Smart contracts en het bedrijfsleven

Digitale overeenkomsten op een decentraal gedistribueerd grootboek, bieden geheel nieuwe mogelijkheden voor het bedrijfsleven. Op het moment dat een bedrijf een product heeft afgeleverd bij de consument, zorgen de smart contracts ervoor dat de betaling op de juiste wijze plaatsvindt. Van de regels en voorwaarden binnen de contracten kan niet zomaar worden afgeweken. De technologie laat dat niet toe.

Blockchain en herkomstbepaling van producten

Bij de uitvoering van smart contracts kunnen alle transacties van eigendom efficiënt worden gestroomlijnd. Het gaat dan niet alleen om transacties tussen bedrijven, maar ook om transacties tussen bedrijven en particulieren of particulieren onderling. Alle transacties zijn zichtbaar en die transparantie kan belangrijk zijn bij de herkomstbepaling van producten, zoals bijvoorbeeld het bepalen van de herkomst van diamanten of voedingsmiddelen. Wanneer er iets niet in orde is met een product (bloeddiamanten die zijn gebruikt voor de financiering van rebellengroepen of eieren die besmet zijn met fipronil), dan willen bedrijven, consumenten en overheden graag zo snel mogelijk weten wat er mis is gegaan, waar het mis is gegaan, maar ook wat de exacte risico’s zijn voor de afnemers.

Snel en accuraat inspringen op mankementen binnen de supply chain

Blockchain in combinatie met smart contracts maken het mogelijk om snel en accuraat te handelen. Dit maakt niet alleen het hele ketenbeheer binnen het bedrijfsleven veiliger, maar als “besmette” producten razendsnel worden opgemerkt, dan kan dat ook enorme financiële gevolgen – zoals bijvoorbeeld de schadepost van het vernietigen van hele eierenvoorraad – voorkomen. Er hoeft dan alleen actie te worden ondernomen ten aanzien van de partij besmette eieren, de betrokken pluimveehouderijen, de transporteur en de winkels die de eieren verkopen. Het uit voorzorg ruimen van gezonde kippen behoort dan tot het verleden. Doordat smart contracts automatisch worden uitgevoerd en er niet zomaar iets aan de voorwaarden voor de uitvoering ervan kan worden veranderd, kunnen alle betrokken partijen er ook daadwerkelijk van uitgaan, dat alle informatie binnen de blockchain honderd procent correct is.

Vergroten van de schaalbaarheid

Er zijn inmiddels al vele digitale betalingseenheden. Sommige cryptocoins worden gezien als virtuele valuta met zeer veel potentie, maar er zijn ook cryptocurrency’s die door blockchainexperts niet echt serieus genomen worden. Soms komt dat door de manier waarop de coins worden gegeneerd, maar vaak heeft het te maken met te beperkte mogelijkheden. Bij dergelijke digitale betalingseenheden is de schaalbaarheid meestal niet voldoende. De schaalbaarheid is voor een groot deel bepalend voor de waarde van een cryptocurrency. Echter is waarde een relatief begrip.

Bitcoin hype en schaarsheid

In het eerste jaar nadat Sathoshi Nakamoto de Bitcoin had gepresenteerd, was de waarde ervan nul komma nul. De geldwaarde van de eerste Bitcoins werd voornamelijk bepaald door de elektriciteitskosten die nodig waren om nieuwe Bitcoins te creëren. Het “minen” van duizend Bitcoins gaat gepaard met één Amerikaanse dollar aan elektriciteitskosten. De afgelopen jaren is de bekendste cryptocoin enorm gehypet. Je kunt geen krant openslaan of tv-programma bekijken of de Bitcoin komt voorbij. Deze publiciteit heeft er dan ook voor gezorgd dat de vraag naar de munt enorm is toegenomen. En als gevolg daarvan is de Bitcoinprijs enorm gestegen. Ook de schaarsheid van de Bitcoin heeft invloed op de waarde ervan. Daarnaast heeft het Bitoinnetwerk de afgelopen jaren bewezen dat het een stabiel en veilig digitaal ecosysteem is en ook dat heeft bijgedragen aan een toename van het vertrouwen in het netwerk.

Volatiliteit

Veel mensen kijken raar tegen de opkomst van cryptocurrency’s aan. Dat komt voor een groot deel omdat de technologie achter cryptocurrency’s erg ingewikkeld is. Daarnaast hebben we gezien hoe grillig virtuele valuta zijn en hoe de waarde binnen korte tijd enorm kan schommelen. Die volatiliteit draagt uiteraard niet erg bij aan het vertrouwen dat mensen hebben in cryptocoins. Met onze traditionele valuta weten we in ieder geval wat we hebben en zorgen centrale instellingen voor een bepaalde mate van zekerheid, ten aanzien van dat fiatgeld. Maar wat is nu eigenlijk de relatie tussen onze traditionele valuta en digitale betalingseenheden? Of het nu gaat om fiatgeld of virtuele valuta: beiden worden in principe gecreëerd uit niets.

Zijn cryptocurrency’s een nieuwe vorm van goudbeleggingen?

Een fonkelnieuwe euro wordt gecreëerd op basis van een schuldbelofte van een bepaald land. Een Bitcoin wordt gecreëerd op basis van code en speculatie. In de verschillende landen bestaan verschillende opvattingen ten aanzien van cryptocurrency’s. Er zijn landen die de handel in digitale valuta verbieden en er zijn landen die de handel in virtuele valuta wel toestaan, maar nog niet precies weten hoe ze nu tegen die coins moeten aankijken. Kunnen cryptocurrency’s bijvoorbeeld worden beschouwd als een nieuwe vorm van goudbeleggingen?

Bruikbaarheid en toepassingsmogelijkheden

Iedere digitale betalingseenheid heeft zijn eigen kenmerken. Sommige virtuele valuta zijn gebaseerd op Bitcoin-software en andere cryptomunten worden uitgevoerd in hele nieuwe blockchain ecosystemen. De transactiesnelheid kan sterk verschillen, maar ook de hoogte van het energieverbruik bij het genereren van de munten verschilt vaak. Ook de mate van privacy en transparantie is van coin tot coin weer anders geregeld. De bruikbaarheid en toepassingsmogelijkheden van virtuele valuta bepalen voor een groot deel het succes (en wellicht ook het bestaansrecht) van een bepaalde cryptocurrency.

Ripple: een interactie tussen cryptocurrency’s en fiatgeld

Welke cryptocurrency’s hebben de grootste kans om door het bedrijfsleven te worden geadopteerd? De meest succesvolle digitale betalingseenheden van dit moment (juni 2018) zijn Bitcoin, Ethereum en Ripple. Deze laatste cryptocoin is met name interessant voor banken en betalingsdiensten, omdat deze een interactie kan aangaan met traditionele valuta. Hierdoor worden snellere en goedkopere transacties mogelijk. Echter is Ripple niet volledig autonoom en er kan bij transacties ingegrepen worden als dat noodzakelijk is. Ripple is dus “centraal” georganiseerd en ten opzichte van decentrale virtuele valuta, een vreemde eend in de bijt. In tegenstelling tot het Bitcoinnetwerk heeft Ripple wél een eigenaar. Wanneer het bedrijf zou besluiten om Ripple op te doeken, dan is dat in principe mogelijk.

Ripple kent geen miningproces

Bij Ripple worden de munten niet gegenereerd door middel van een “miningproces”, zoals bij Bitcoin, waarbij de Bitcoinminers worden beloond met Bitcoins. Bij Ripple worden de transactievergoedingen volledig “verbrand”. Is Ripple dan wel een digitale betalingseenheid? Ja, want ook Ripple is net als de Bitcoin gebaseerd op een wiskundige formule en heeft een gelimiteerde geldvoorraad. Daarnaast worden transacties met Ripple ook uitgevoerd via een peer-to-peer protocol. Ripple heeft honderd miljard coins gecreëerd en de helft daarvan in circulatie gebracht. De andere helft Ripples blijven in handen van het bedrijf zelf. Dat betekent dan ook dat Ripple invloed kan uitoefenen op de prijs en dus de waarde van de coin.

Bij Ethereum is de geldhoeveelheid niet aan een maximum gebonden

Een andere succesvolle munt die de aandacht heeft van het bedrijfsleven is Ether, de digitale betalingseenheid van Ethereum. Ook deze cryptocurrency heeft inmiddels een marktwaarde van een paar miljard dollar. Een groot verschil tussen Bitcoin en Ethereum is dat de Ethereum-community invloed kan uitoefenen op het netwerk. Ook Ethereum zelf kan in het netwerk ingrijpen, zelfs als de Ethereum-community daar tegen is. In tegenstelling tot Bitcoin en Ripple is de hoeveelheid van beschikbare Ether niet aan een maximum gebonden. Dat betekent dan ook dat er in de toekomst voldoende geldvoorraad zal zijn, ten opzichte van andere cryptocurrency’s.

Ethereum en DAO

De waarde van Ether is niet alleen maar gebaseerd op speculatie op Ethereum, maar vooral op de bruikbaarheid van de coin. De toepassingsmogelijkheden voor de ontwikkeling van decentrale applicaties (dapps) zijn namelijk enorm. Een van die toepassingsmogelijkheden zijn Decentrale Autonome Organisaties (DAO). Deze decentraal gedistribueerde investeringsfondsen worden gevormd door code en computernodes. Deze innovatieve DAO’s worden door investeerders en het bedrijfsleven met argusogen bekeken, omdat dit echt een geheel andere aanpak betekent van het investeren in projecten. Vitalik Buterin (mede-oprichter van Ethereum) heeft een platform voor ogen, dat volledig is gedecentraliseerd en waarop iedere programmeur zijn of haar eigen DAO kan bouwen. Een DAO waarin iedereen vervolgens kan investeren.

Alles van waarde wordt programmeerbaar

Een cryptocurrency zoals de Bitcoin is veel meer dan alleen maar een digitale betalingseenheid. De Bitcoin fungeert ook als betalingsplatform, een bank, een toezichthouder en een clearing house. De mogelijkheden van DAO zijn groot. Er kunnen allerlei soorten organisaties en bedrijven worden opgericht door middel van code, zonder de noodzaak van kantoorgebouwen, eigenaren of managers. DAO hebben de potentie om het bedrijfsleven volledig te transformeren. Alles van waarde wordt binnen een blockchainnetwerk dus programmeerbaar. Alle taken van een “reguliere” tussenpersoon zijn als het ware binnen een DAO geïntegreerd.

DAO moeten zich kunnen aanpassen aan nieuwe marktontwikkelingen

Een DAO bestaat uit regels en voorwaarden die automatisch worden uitgevoerd door software. Alle deelnemers aan een Decentrale Autonome Organisatie zijn binnen de blockchain gelijkwaardig aan elkaar. DAO bieden nieuwe mogelijkheden voor de wereldwijde handel, volledig gebaseerd op vraag en aanbod. Smart contracts zorgen daarbij voor een juiste uitvoering van alle regels en voorwaarden die aan de DAO verbonden zijn. Hoe veilig DAO daadwerkelijk zijn, zal in de toekomst nog moeten blijken. Het ontbreken van “fysieke” vertrouwde derde partijen, maakt de blockchain wellicht juist extra kwetsbaar voor criminele praktijken. Voor het bedrijfsleven is het van belang dat DAO flexibel zijn en zich continu kunnen aanpassen aan nieuwe omstandigheden in de markt, net zoals bedrijven dat kunnen. Wanneer een DAO in staat is om zichzelf te verbeteren en zichzelf te vernieuwen, zal de deelname aan DAO toenemen.

Méér vertrouwen leidt automatisch tot nog méér vertrouwen

Een DAO is in principe publiek toegankelijk. Deelnemers kunnen elkaar binnen het blockchainnetwerk vinden en samenwerken richting een vooraf bepaald doel. Een blockchain wordt sterker en stabieler naarmate er meer mensen deelnemen aan het netwerk. Daarnaast zorgt de uitbreiding van het netwerk ervoor dat de beveiliging van transacties toeneemt. Je zou kunnen zeggen: meer complexiteit binnen het netwerk, leidt tot minder kwetsbaarheid van het decentrale gedistribueerde systeem. Meer deelnemers betekent méér vertrouwen en meer vertrouwen leidt automatisch tot nog méér vertrouwen binnen het netwerk.

Is een DAO hetzelfde als een private blockchain?

Nee, een private blockchain is gebouwd voor een specifieke doelstelling. Daarnaast is een private blockchain niet voor iedereen toegankelijk en bepalen centrale partijen welke deelnemers worden toegelaten. Een private blockchain is dus niet volledig gedecentraliseerd en ook niet helemaal autonoom. Een private blockchain is als het ware een gesloten database binnen een gesloten digitaal ecosysteem. Juist omdat een private blockchain niet volledig is gedecentraliseerd wordt een dergelijk netwerk ook geen DAO genoemd, maar een private decentrale applicatie.

Welke voordelen bieden private blockchains voor het bedrijfsleven ten opzichte van reguliere databases?

In tegenstelling tot een reguliere database is het nagenoeg onmogelijk om data binnen het netwerk te veranderen. Iedere deelnemer kan data aan het grootboek toevoegen en bekijken, maar niemand kan iets aan die data veranderen. Wat binnen een private blockchain wordt vastgelegd, ligt definitief vast. Aanpassingen of herzieningen van bepaalde data kunnen alleen worden gedaan, als daarover overeenstemming is bereikt onder alle deelnemers. Een ander voordeel van een private blockchain is de volledige transparantie. Aan de hand van de geleverde data kunnen smart contracts worden gecreëerd die vervolgens door alle relevante partijen kunnen worden bekeken. Doordat de blockchain en smart contracts het ketenbeheer transparanter maken, kunnen de kosten van distributie enorm omlaag, wordt de veiligheid vergroot en neemt de kwaliteit van producten sterk toe.

Blockchain en verzekeraars

Ook voor de verzekeringsbranche biedt de blockchain tal van nieuwe mogelijkheden. Blockchaintechnologie kan bijvoorbeeld worden gebruikt voor het claimproces bij reisverzekeringen als een geplande vlucht vertraging oploopt. Vandaag de dag moeten reizigers eerst hun vliegticket overleggen aan de luchtvaartmaatschappij, die het ticket vervolgens moet valideren. Pas hierna kan de claim officieel worden ingediend bij de verzekeraar. Er kunnen dagen en soms zelfs weken verstrijken voor een gedupeerde weet of een claim wordt toegekend of wordt afgewezen. Een blockchainnetwerk kan het hele claimproces vereenvoudigen, omdat alle voorwaarden voor het krijgen van een eventuele schadevergoeding, kunnen worden vastgelegd in een smart contract. De voorwaarden uit het digitale contract kunnen vervolgens de meest actuele informatie opvragen uit databases buiten de blockchain. Doordat het claimen van de schade en de uiteindelijke toekenning van de schadevergoeding automatisch verloopt, krijgen de passagiers al binnen enkele uren hun geld teruggestort.

Benutten van de volledige potentie van blockchaintoepassingen

Blockchaintoepassingen voor het bedrijfsleven vereisen niet direct een volledige hervorming van de gehele bedrijfsstructuur. Bedrijven die decentrale applicaties binnen hun organisaties willen integreren, zullen in de eerste jaren moeite hebben om de volledige potentie van blockchaintoepassingen, op een efficiënte manier te benutten. Daarom is het van belang dat bedrijven ervoor zorgen dat er binnen hun onderneming voldoende technische kennis in huis is, op ieder niveau. Blockchain-integratie betekent een complete digitale transformatie van alle bedrijfsprocessen die je maar kunt bedenken. Het is daarom dan ook noodzakelijk dat bedrijven hierbij worden ondersteund door blockchainspecialisten.

Technologische ontwikkelingen gaan gepaard met een exponentiële snelheid

Ontwikkelingen in de digitale wereld gaan razendsnel en in de nabije toekomst zal het zelfs voor doorgewinterde IT-specialisten steeds lastiger worden, om de ontwikkelingen op digitaal gebied bij te benen. Digitale ontwikkelingen vinden plaats met een exponentiële snelheid en dat gegeven zal binnen niet al te lange tijd, gaan zorgen voor een geheel nieuwe digitale revolutie. De exponentiële snelheid van technologische ontwikkelingen, maakt het voor bedrijven dan ook noodzakelijk om verder vooruit te plannen dan ooit tevoren!

Stevige online presence

De ontwikkeling van het internet heeft het bedrijfsleven binnen twintig jaar radicaal veranderd. Revolutionaire technologische ontwikkelingen hebben de eigenschap dat ze zich vroeg of laat opdringen aan de maatschappij. Toen steeds meer mensen het aandurfden om online te gaan shoppen, werden bedrijven al snel genoodzaakt om online aanwezig te zijn en daar hun producten en diensten aan te bieden. Hetzelfde geldt voor social media. Om producten en diensten bij de juiste doelgroep onder de aandacht te brengen en te zorgen voor een sterke positionering ten opzichte van concurrenten, is het gebruik van platformen zoals Facebook, Twitter en Instagram tegenwoordig noodzakelijk. Bedrijven hebben in principe geen keus. Wanneer zij niet zorgen voor een stevige online presence, vissen zij al gauw achter het net.

 

Draagvlak voor een crypto-economie

Of digitale betalingseenheden echt een grote rol gaan spelen in het bedrijfsleven, valt nog maar moeilijk te voorspellen. Het zou zomaar kunnen dat we over een aantal jaren niets meer horen van virtuele valuta, omdat toch blijkt dat de schaalbaarheid ervan onvoldoende is of dat er niet voldoende draagvlak voor een crypto-economie ontstaat (en die mogelijkheid is behoorlijk reëel). Als cryptocurrency’s echter wel massaal door het grote publiek worden geadopteerd, dan is het zaak voor bedrijven om zich nu alvast te verdiepen, in de kansen en bedreigingen van decentrale gedistribueerde netwerken.

Hoe kan een DAO door het bedrijfsleven worden gebruikt?

Bedrijven zouden kunnen deelnemen aan een reeds bestaande DAO. Met de ontwikkeling van blockchaintechnologie ontstaan nieuwe businessmodellen. Decentrale Autonome Organisaties kunnen daarin een zeer belangrijke rol gaan spelen, bij het optimaliseren van allerlei bedrijfsprocessen en markten. Deelname aan een DAO door traditionele bedrijven maakt het eenvoudiger voor onder andere winkels om Bitcoins, Ether of Monero te accepteren bij de aankoop van producten.

Verhuren van een kappersstoel

De eigenaar van een kapsalon met een beperkt aantal medewerkers in vaste dienst, kan er bijvoorbeeld voor kiezen om een aantal “lege” stoelen te verhuren aan zzp’ers, zodat de stoelen altijd bezet zijn en de volledige capaciteit van de kapsalon continu wordt benut. De huurovereenkomst kan dan worden uitgevoerd via een DAO en de betalingen worden gedaan met cryptocurrency’s. Vraag en aanbod kunnen in dit geval precies op elkaar worden afgestemd. Het grote voordeel van een huurovereenkomst via een Decentrale Autonome Organisatie, is dat de eigenaar van de kapsalon (aanbod) en de huurder van de stoelen (vraag) elkaar niet eens hoeven te kennen, laat staan te vertrouwen.

Aanboren van nieuwe markten

Naast het deelnemen aan een bestaande Decentrale Autonome Organisatie zouden bedrijven er ook voor kunnen kiezen om zelf een eigen DAO te creëren. Een DAO heeft in principe alleen bestaansrecht door volledige autonomie en decentralisatie. Hoewel het bedrijf geen centrale controle heeft over de zelf ontwikkelde DAO, kan een onderneming wel profiteren van blockchaintoepassingen, die door andere bedrijven via de DAO worden uitgevoerd. Daarnaast kan een zelfgebouwde DAO ook bijdragen aan het versterken van de organisatie, door een uitbreiding met nieuwe producten en diensten. Je kunt dan bijvoorbeeld denken aan een bedrijf dat een andere markt wil aanboren en de DAO gebruikt, voor het verkennen van die desbetreffende markt. Op deze manier zou een bank kunnen besluiten om een geheel nieuwe digitale betalingseenheid te lanceren, naast de core business van het beheren van traditionele valuta.

Blockchain pilots bij de Rijksoverheid

DAO kunnen er dus voor zorgen dat het bedrijfsleven continu blijft profiteren van nieuwe ontwikkelingen in de markt en dat bedrijven in staat zijn om de concurrentie voor te blijven. Uiteraard geldt dit niet alleen voor het bedrijfsleven, maar zeer zeker ook voor overheden. De Rijksoverheid voert verschillende blockchain pilots uit om te onderzoeken hoe publieke diensten kunnen worden verbeterd, met behulp van decentrale gedistribueerde netwerken. Hierbij wordt vooral gekeken naar de manieren waarop bestaande digitale infrastructuren, een wisselwerking kunnen aangaan met blockchains.

Zwitserland en Estland in de voorhoede

Ook landen zoals Zwitserland en Estland doen op dit moment veel onderzoek naar blockchaintoepassingen voor publieke dienstverlening en decentrale applicaties voor digitale identiteit. Deze twee landen zijn echte voorlopers op het gebied van de blockchain en er wordt dan ook door andere landen met veel belangstelling gekeken, naar de uitkomsten van deze innovatieve blockchainproeven.

E-residency

Estland doet bijvoorbeeld een proef met E-voting op de blockchain, waarbij deelnemers aan het netwerk democratisch kunnen stemmen. Het bijzondere aan dit project (E-residency) is dat niet alleen burgers uit Estland eraan kunnen deelnemen, maar het project biedt iedere wereldburger die door de Estse overheid is erkend, een digitale identiteit aan. Hierdoor wordt het voor buitenlandse bedrijven mogelijk om een online onderneming op te zetten, onder de Estse wet- en regelgeving. Ook heeft Estland in samenwerking met Bitnation een blockchainproject opgezet, dat zich volledig richt op de ontwikkeling van verschillende notarisdiensten.

Bitnation en de blockchain

Bitnation is een organisatie die is gespecialiseerd in het registreren van essentiële informatie omtrent identiteit en burgerlijke staat. Via dit project kunnen burgers onder andere geboorteakten, huwelijksakten, maar ook zakelijke contracten binnen de blockchain bevestigen, ongeacht waar ter wereld deze burgers wonen. Bitnation ageert tegen het overheidsmonopolie en vindt dat er iets moet worden gedaan aan de trage, inefficiënte, ondoorzichtige, dure, maar vooral gedateerde overheidsstructuren. Of blockchaintechnologie daarbij kan helpen valt nog moeilijk te zeggen.

Hoe disruptief is de blockchain nu eigenlijk echt?

“The Dawn Of A New Economy”, ja het klinkt zeker als de titel van een spannende film. Je hoeft maar even iets te googelen over de blockchain of je wordt geconfronteerd met koppen als “Blockchain gaat zorgen voor een ware digitale revolutie” of “De technologie die het bedrijfsleven compleet gaat hervormen”. Maar hoe disruptief zijn decentrale gedistribueerde netwerken nu echt? Nou, heel disruptief! Wat een platform zoals Uber doet ten opzichte van traditionele taxibedrijven, kan een goed uitgevoerde DAO doen met Uber! Het is voor bedrijven dan ook belangrijk om nu al goed na te denken, over de eventuele consequenties van blockchaintechnologie binnen hun eigen branche. De intrede van DAO lijkt voor het bedrijfsleven nog een ver-van-mijn-bed-show, maar ja, enkele jaren geleden namen we de zelfrijdende auto ook nog niet erg serieus. Vandaag de dag moeten we uitkijken dat we niet van onze sokken worden gereden door autonome voertuigen.

The DAO van Ethereum

De allereerste Decentrale Autonome Organisatie die ooit werd ontwikkeld was The DAO van Ethereum, die werd gefinancierd door middel van een Initial Coin Offering (ICO). Deze DAO was specifiek bedoeld voor de financiële ondersteuning van startups, zonder inmenging van banken of kapitalisten. Het was de bedoeling dat investeerders in The DAO als eerste gebruik zouden kunnen maken, van ontwikkelde producten en diensten tegen een lagere prijs. Verschillende ICO’s en smart contract applicaties hebben inmiddels laten zien, dat er veel animo is voor deze nieuwe investeringsmethode. Alleen al bij Ethereum werd de afgelopen jaren al meer dan een miljard dollar aan Ether gegenereerd.

De motor voor de lancering van decentrale applicaties

De Initial Coin Offerings zijn dan ook bedoeld als motor voor de lancering van decentrale applicaties. Investeerders van de digitale betalingseenheden kunnen op die manier profiteren van de waardestijging van de cryptocurrency’s. Dit gegeven maakt een ICO dan ook wezenlijk anders dan een platform voor traditionele crowdfunding, omdat er in dit geval geen aandeel wordt verkregen in een project en er aan de investeerders ook geen speciale rechten worden toegekend. Bij het investeren in projecten door middel van ICO’s moet de nodige zorgvuldigheid in acht worden genomen. Dat heeft voornamelijk te maken met het gegeven dat er inmiddels ook heel wat minder legitieme projecten aan de horizon zijn verschenen (de zogenaamde ICO-scams). Daarnaast is van tevoren moeilijk te voorspellen of blockchain applicaties succesvol zullen zijn of niet.

Startups en ICO’s

Initial Coin Offerings bieden in ieder geval nieuwe mogelijkheden voor startups, om de financiering van hun projecten te organiseren. Wellicht ontstaan er investeringsmodellen die een combinatie zijn van ICO’s en reguliere aandelenmarkten. En dat maakt de weg vrij voor startups die publiek eigendom zijn en waarbij iedereen aandelen kan aanschaffen met weinig geld, door middel van een eenvoudige app. Startups met een innovatief idee kunnen in dat geval cryptocurrency’s uitgeven, die een aandeel vertegenwoordigen in het bedrijf. Iedere investeerder kan dan gemakkelijk mede-eigenaar worden en delen in het succes van de onderneming.

Blockchain kan zorgen voor een sneller en democratischer proces bij de besluitvorming rondom overheidsprojecten

Dit investeringsmodel zou ook kunnen worden toegepast op overheidsprojecten. Blockchaintechnologie leent zich namelijk uitstekend voor het democratiseren van staatseigendommen en productiemiddelen. In dat geval zou iedereen in principe mede-eigenaar kunnen worden van overheidsgebouwen, bruggen, publieke kunstwerken of wegen. De besluitvorming rondom grote overheidsprojecten zoals bijvoorbeeld de Noord/Zuidlijn in Amsterdam, de Deltawerken, de Hoge Snelheidslijn of de Betuwe Route zijn politiek gezien erg ingewikkeld. Daarnaast zijn de kosten die gemoeid zijn met dergelijke megaprojecten gigantisch hoog. De blockchain kan zorgen voor een directer democratischer proces, waardoor de besluitvorming ten aanzien van deze projecten veel sneller kan verlopen.

De Noord/Zuidlijn

In een smart contract kunnen voorwaarden en condities worden vastgelegd waaraan moet worden voldaan, voordat een overheidsproject kan worden uitgevoerd. Voorwaarden die bijvoorbeeld bepalen dat minimaal vijftig procent van de bevolking (of 60% van de betrokken burgers bij kleinere lokale overheidsprojecten) in het desbetreffende project moet hebben geïnvesteerd, om het project te mogen uitvoeren. Een project zoals de Noord/Zuidlijn heeft te maken gehad met een aantal flinke tegenvallers, waardoor de oplevering al meerdere keren is uitgesteld. Door lekken in damwanden ontstonden verzakkingen aan huizen en wegen en bleek dat er gewerkt was met slecht en vervuild beton, waardoor er zwakke plekken in de diepwanden ontstonden.

Denationaliseren van grote projecten

Door al deze tegenslagen werden de kosten voor het Noord/Zuidlijn-project minstens drie keer zo hoog als was beraamd. Deze ongewenste situatie leidde in Amsterdam tot een heleboel discussie of het project wel door kon gaan. Als we blockchain even betrekken op de Noord/Zuidlijn dan zou in een smart contract vóór aanvang van het project, bijvoorbeeld precies kunnen worden vastgelegd dat benadeelde partijen, met aanvullende aandelen worden gecompenseerd, voor de door hun geleden schade. Door de financiering van grote overheidsprojecten met behulp van blockchaintechniek, wordt de overheid dus min of meer een bemiddelaar die het hele proces van denationalisering begeleidt. Uiteraard is dit maar een voorbeeld en zal deze manier van projectfinanciering in de praktijk heel wat moeilijker te realiseren zijn. Wellicht zelfs onmogelijk.

Toegang tot banken

Geen toegang tot financiële instellingen? In Nederland kunnen we het ons bijna niet voorstellen, want overal en nergens kunnen we binnen een paar tellen geld uit de muur halen. Echter hebben meer dan twee miljard mensen in de wereld, geen toegang tot banken en andere financiële instellingen. Blockchaintechnologie kan daar verandering in brengen en iedere wereldburger in staat stellen om transacties uit te voeren, waar dan ook. Iedereen die beschikt over een internetverbinding en een smartphone, is in staat om digitale betalingseenheden te verzenden en te ontvangen.

Blockchain in de strijd tegen corruptie en machtsmisbruik

In veel landen is de overheidsadministratie erg slecht georganiseerd. Corruptie is soms helemaal samengesmolten met overheidssystemen en dat maakt het erg lastig om die praktijken uit te roeien. Daarnaast is er vaak sprake van verouderde en slecht functionerende systemen voor het innen van belastingen en worden eigendomsrechten van goederen vaak niet goed geregistreerd. De blockchain kan die administratie beter stroomlijnen. In landen met een matig functionerende democratie gaan burgers vaak gebukt onder de grillen van corrupte overheidsfunctionarissen. Grillen die vaak leiden tot nadelige sociale consequenties. Blockchain kan een effectief wapen zijn in de strijd tegen corruptie en machtsmisbruik, waardoor het algehele vertrouwen toeneemt en er in die desbetreffende landen, een veel gezonder investeringsklimaat kan ontstaan.

Kadastrale eigendommen op de blockchain

Wanneer eigendomsrechten niet goed zijn geregistreerd is het ook niet mogelijk om daar op de juiste manier belasting over te heffen. Daarbij komt ook nog eens dat een landeigenaar niet kan aantonen dat een bepaald stuk land aan hem toebehoort en heeft in dat geval dus ook geen onderpand. Wanneer kadastrale eigendommen in de blockchain worden vastgelegd is het voor iedereen duidelijk wie de eigenaar is van het grondgebied. Een ander bijkomend voordeel is dat de landeigenaar zijn land veel eenvoudiger kan verkopen of verhuren, zonder de tussenkomst van derde partijen zoals banken, makelaars of overheidsinstanties.

InterPlanetary File System (IPFS)

Een nieuwe ontwikkeling als het gaat om het decentraliseren van het internet is het zogenaamde InterPlanetary File System (IPFS), een protocol dat in theorie in staat is om onze huidige “HTTP” te vervangen. Door dit systeem kunnen grote bestanden in stukken worden gehakt en verspreid over miljoenen onbekende computers. Met IPFS beschikt iedereen als het ware over een gratis en gelijkwaardig stukje internet. Wanneer de bestanden worden opgevraagd kan de versnipperde gedistribueerde data weer razendsnel worden samengevoegd tot één bestand.

Blockstack en domeinnamen

Een andere interessante ontwikkeling is Blockstack. Dit bedrijf combineert het protocol van Namecoin en het InterPlanetary File System. Met Blockstack kan iedereen decentrale domeinnamen registreren die eindigen op .ID en .APP. Blockcstack maakt gebruik van het Bitcoinnetwerk, maar kan een interactie aangaan met de zogenaamde “virtuele ketting” in andere blockchainnetwerken. Blockstack is een combinatie van een decentraal en centraal digitaal ecosysteem, waarin grote hoeveelheden data kunnen worden opgeslagen.

Vertrouwen in technologie of vertrouwen in mensen?

Hoe en of het bedrijfsleven de blockchain zal omarmen, blijft vooralsnog moeilijk te zeggen. Dat zal van enorm veel factoren afhangen. Bedrijven die puur uit code bestaan zullen moeten zorgen voor nieuwe inkomstenbronnen, gelijkwaardigheid tussen allerlei verschillende partijen met verschillende doelstellingen en zorgen voor een beter evenwicht tussen vermogende centrale instellingen en particulieren. Ook het inbouwen van vertrouwen binnen technologische processen, is nog iets waar het bedrijfsleven enorm aan zal moeten wennen. Er is namelijk een belangrijk verschil tussen “vertrouwen in technologie” en “vertrouwen in mensen”. Mensen hebben meestal iets te winnen of te verliezen en hun gedrag speelt dan ook altijd een belangrijke rol, bij iedere beslissing die zij nemen. Voor technologie geldt dat uiteraard niet.

Wegnemen van struikelblokken

Het meeste frappante van de Bitcoin en blockchaintechnogie is: het was er ineens! Zelfs de meest doorgewinterde IT specialisten en trendwatchers hebben deze ontwikkeling niet zien aankomen. Voordat het bedrijfsleven openstaat voor de blockchain zullen er nog een flink aantal struikelblokken moeten worden weggenomen. Investeringsfondsen zoals DAO zullen pas worden geadopteerd, als ze ook daadwerkelijk op grote schaal kunnen worden toegepast. Hiervoor zal de onderliggende techniek nog verder moeten worden doorontwikkeld. Er zal precies duidelijk moeten zijn wat de mogelijkheden zijn, maar ook de risico’s moeten goed in kaart zijn gebracht. Hoe veilig zijn decentrale gedistribueerde netwerken nu eigenlijk echt? Of wordt de veiligheid van cryptocurrency-transacties onterecht gehypet?

Fine tuning van blockchaintechnologie

Het decentrale karakter van de blockchain maakt het wellicht veel lastiger om problemen op te lossen. Bij een reguliere “centrale” applicatie is het vaak mogelijk om fouten te verhelpen met een relatief eenvoudige software upgrade, maar een blockchaintoepassing met fouten binnen een decentraal gedistribueerd systeem, kan niet zomaar worden gewijzigd. Naast de technische uitdagingen zijn er ook nog een heleboel juridische vraagstukken. Een belangrijke voorwaarde is dat alle rechten en verplichtingen van iedere deelnemer aan een DAO, in overeenstemming moeten zijn met officiële wet- en regelgeving. Het bedrijfsleven zal zich terecht afvragen wat nu eigenlijk de juridische status van een onderneming is, die volledig bestaat uit code. Pas wanneer de technologie is gefinetuned, de veiligheid is gewaarborgd, cryptocurrency’s stabieler worden en de blockchain een wisselwerking kan aangaan met de bestaande wet- en regelgeving, is er een kans dat het bedrijfsleven de blockchain op grote schaal omarmt.

 

Lees ook:

Waar vind ik een blockchain developer voor mijn organisatie?

Blockchain-cursussen, -trainingen en -masterclasses

 

Op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op het gebied van blockchaintechnologie? Meld je dan nu aan voor de blogpost!