Als het over de blockchain gaat, dan gaat het in essentie om distributie van waarde op een zeer geavanceerde manier. De opmars van blockchaintechnologie wordt door veel mensen met veel belangstelling gadegeslagen. De cryptocurrency’s zijn de laatste tijd veel in het nieuws. Vooral het handelen in Bitcoins is op veel mediaplatformen trending topic. Niet iedereen is echter even enthousiast en ook de mensen die deze ontwikkeling met argusogen bekijken, laten zich steeds vaker horen. Hoe moeten we nu eigenlijk precies tegen deze disruptieve techniek aankijken?

Cryptocurrency’s vormen de basis voor een solide blockchain

De blockchain en digitale betalingseenheden hebben zich inmiddels gepresenteerd als een innovatieve digitale explosie die we sinds de opkomst van het internet niet meer hebben gezien. Veel mensen wijzen erop dat de blockchain veel meer is dan alleen maar crypto-coins. En op de lange termijn is dat misschien ook wel zo. Toch kunnen blockchainnetwerken voorlopig niet zonder cryptocurrency’s en zorgen ze voor de onmisbare beveiliging van de netwerken, maar ook voor snelheid en liquiditeit. Hoe je ook denkt over virtuele valuta, ze vormen de basis voor een solide blockchain.

Banken laten zich echt niet wegfilteren door nieuwe technieken

En dat is nu precies waarom gedecentraliseerde gedistribueerde netwerken zo disruptief zijn. De toepassingen worden namelijk volledig gefinancierd met digitale betalingseenheden. Bij het ontstaan van decentrale applicaties is in principe geen cent in traditionele valuta meer nodig. Dat houdt dus automatisch in dat er een hele nieuwe economie ontstaat. Een economie die gestoeld is op virtuele valuta. Een economische infrastructuur die onze digitale wereld en allerlei processen en systemen in onze fysieke wereld met elkaar verbindt. Er zou dan ook zomaar eens een wereld kunnen ontstaan, waarin onze traditionele banken niet meer nodig zijn. En iedereen begrijpt dat banken dat niet zomaar laten gebeuren.

Banken domineren iedere markt die je maar kunt bedenken

Banken behoren als sinds de middeleeuwen tot de machtigste instellingen ter wereld. Ze verzorgen ons betalingsverkeer, financieren bedrijven, plaatsen emissies van obligaties en aandelen, dragen zorg voor vermogensbeheer en voor het verloop van financiële transacties op de beurs. Ook het adviseren op allerlei terreinen is een van hun voornaamste taken. Banken domineren ons financiële systeem en domineren dan ook iedere markt die je maar kunt bedenken. Het is dan ook niet meer dan logisch, dat banken niet apathisch toekijken hoe een nieuwe technologie de banken overbodig maakt. Daarom werken financiële instellingen op dit moment aan hun eigen gedecentraliseerde gedistribueerde grootboeken. Dit zijn de zogenaamde “gesloten” blockchains.

 

Wat is het verschil tussen een openbare en een gesloten blockchain?

Er zijn in principe twee soorten blockchainnetwerken. De openbare blockchain en de gesloten blockchain. Een openbare blockchain is zoals de naam al aangeeft volledig “open” en iedereen ter wereld kan aan dergelijke netwerken zijn bijdrage leveren. Deze platformen komen tot stand door middel van een intensieve samenwerking van ontwikkelaars en gebruikers op grote schaal. Bij dit soort blockchains zijn “transparantie” en “openheid” waarschijnlijk de twee belangrijkste kernwoorden. Alle informatie binnen de netwerken is door iedereen te bekijken en deze informatie wordt via cryptografische protocollen via computernodes verspreid. Op iedere node worden kopieën gemaakt en iedere node beschikt dan ook over exact dezelfde informatie. Het Bitcoin-netwerk is hier het meest bekende voorbeeld van, maar ook Ethereum en Hyperledger Fabric zijn open source platformen.

 

Corda is een gesloten blockchain voor financiële toepassingen

Naast openbare blockchains worden er ook private blockchains ontwikkeld. Bij dit soort digitale infrastructuren is de informatie niet voor iedereen toegankelijk. Alleen specifieke personen, bedrijven of instellingen krijgen toegang tot bepaalde informatie. Anderen kunnen die informatie dus ook niet zien. Je kunt je dan ook serieus afvragen of die ‘gesloten” digitale infrastructuren zich dan eigenlijk wel blockchain zouden mogen noemen. Uiteraard is het niet meer dan logisch dat banken een volledig gedemocratiseerde wereld, die gefundeerd is op transparantie en openheid niet zonder slag of stoot zullen accepteren. Het zal mij dus zeer benieuwen hoe die blockchains zich in de komende jaren gaan ontwikkelen. Een voorbeeld van een gesloten blockchainnetwerk dat door banken is ontwikkeld, is de Corda blockchain.

Verschillende filosofieën over blockchaintechologie

Je zou kunnen zeggen dat er onder de ontwikkelaars in blockchainland geheel verschillende filosofieën bestaan, over hoe die netwerken nu precies moeten worden geëxploiteerd. Dat is wat mij betreft een zeer spannende ontwikkeling. Veel blockchain-dromers vinden zelfs dat het uitgangspunt van gedecentraliseerde en gedistribueerde netwerken door financiële instellingen wordt gekaapt. Anderen zeggen juist dat er door een kruisbestuiving van “oude” economie en “nieuwe” economie veel meer mogelijkheden ontstaan voor nieuwe business, dan wanneer alles zou verlopen via volledig open structuren.

 

 

 

Hype of een techniek om rekening mee te houden?

De kansen en mogelijkheden die met deze geavanceerde techniek meeliften, zouden gigantisch zijn. Maar is dat ook zo? Worden decentrale gedistribueerde digitale infrastructuren de basis voor allerlei processen binnen bedrijven en industrieën of is de blockchain niets meer of minder dan een ordinaire hype, waar je op grote schaal eigenlijk helemaal niets mee kunt?

Online bedreigingen

Volgens vooraanstaande blockchainspecialisten bevindt de ontwikkeling van de blockchain zich nu ongeveer in dezelfde fase, als waar de ontwikkeling van het internet zich bevond in 1992. Niet alleen op het gebied van de techniek zelf, maar ook op het gebied van infrastructuur en de wijze waarop het grote publiek tegen deze technologie aankijkt. Maar als het gaat om de “hele hype” die erom gecreëerd wordt door alles en iedereen, dan zou je die kunnen vergelijken met de hype rondom het internet in 1998. Dat de ontwikkeling van het internet anders heeft uitgepakt, dan in de jaren negentig werd verondersteld, dat is duidelijk. Vooral de invloed van social media heeft ons leven rigoureus veranderd. Oorlogen en conflicten verlopen anders, maar ook onze sociale interacties hebben een enorme transformatie ondergaan. We kopen anders, we leren anders en we zijn in digitaal opzicht heel erg kwetsbaar geworden tegen allerlei soorten online bedreigingen.

Wazig kruispunt

Het internet heeft ons leven veel eenvoudiger en praktischer gemaakt, maar we hebben inmiddels ook de negatieve kanten ervan leren kennen. Dat een technologische ontwikkeling heel anders kan uitpakken, dan zoals voorspeld wordt, is dan ook een risico waar niet zomaar aan voorbij gegaan mag worden. Op dit moment bevinden we ons op een wazig kruispunt, waar niemand nog echt weet welke vorm deze geavanceerde technologie gaat krijgen en welke richting het zal uitgaan. Echter kunnen we niet meer om het gegeven heen, dat die blockchain wel degelijk dié technologie is die ongetwijfeld gaat zorgen voor disruptie op hele grote schaal. Op elk gebied dat je maar kunt bedenken. Een dergelijke innovatie is er één om rekening mee te houden.

 

 

Ongekende research op het gebied van cryptografie

De research die nu op dit moment (begin 2018) wordt gedaan op het gebied van cryptografie is ongekend. Nog nooit in onze geschiedenis hebben zoveel mensen zich beziggehouden met codering van informatie. De populariteit van bijvoorbeeld de Bitcoin heeft inmiddels laten zien dat mensen alleen bereid zijn om cryptografische sleutels te beschermen, als er aan die sleutel een bepaalde “waarde” is verbonden. En dat is een opvallende ontwikkeling. We beveiligen niets zo belabberd als onze privé-foto’s, onze persoonlijk informatie, onze locaties en zetten ons hele hebben en houwen op internet. Daarnaast gebruiken heel veel mensen hetzelfde simpele wachtwoord voor 33 verschillende websites, omdat dat nu eenmaal handig is. Bijna niemand had ooit van de term “twee-factor-authenticatie” gehoord. De Bitcoin – en de waarde die daaraan verbonden is – heeft daar snel verandering in gebracht.

Financiële waarde

Het in bezit hebben van Bitcoins of andere digitale betalingseenheden, verandert blijkbaar heel snel de houding van mensen ten opzichte van online veiligheid. Als het gaat om “financiële” waarde, vindt men dat toch belangrijker dan andersoortige waarde, zoals persoonlijke informatie en privacy. En dat is best opvallend. Mensen die nu in digitale betalingseenheden handelen, realiseren zich nu pas hoe onverantwoordelijk ze de afgelopen jaren eigenlijk met de versleuteling van van alles en nog wat zijn omgesprongen. Blijkbaar moet er toch eerst een bepaalde waarde ergens aan zijn verbonden, voordat mensen beseffen hoe belangrijk de beveiliging ervan is. Wat die waarde dan precies is, is uiteraard voor iedereen weer anders, maar als het gaat om “financiële” waarde, dan denken we daar bijna allemaal hetzelfde over: dat moet gewoon goed beveiligd zijn!

Een economie die is gefundeerd op cryptografische versleuteling

Je zou dus kunnen zeggen dat de ontwikkeling van deze geavanceerde technologie een positief effect heeft op onze bewustwording van online beveiliging. Als het gaat om cryptografische versleuteling dan hebben de meeste van ons daar weinig kaas van gegeten. En dat is best wel een beetje zorgelijk, omdat er op dit moment gebouwd wordt aan een hele nieuwe economie, die gefundeerd is op cryptografische versleuteling. Er ontstaan cryptografische decentrale en gedistribueerde netwerken, op een schaal zoals we dat nog nooit eerder hebben gezien. Het is dan ook het cryptografische element dat die hele blockchaintechnologie zo disruptief maakt. Vaak wordt gezegd dat blockchain de techniek is achter de Bitcoin. Toch klopt dat beeld niet helemaal. Blockchain is namelijk één van de technieken die de ontwikkeling van de Bitcoin mogelijk hebben gemaakt.

 

 

In “no time” de draad kwijt

Het is niet eenvoudig om de blockchaintechniek op de juiste manier te definiëren. Als ik blockchainexperts vraag om de techniek eens helder uit te leggen, dan komt het er al snel op neer dat een blockchain in principe een “database met handtekeningen” is. Ze vervallen al snel in jargon en de meeste mensen zijn in “no time” de draad kwijt.

Wat is nu eigenlijk de essentie van Bitcoin?

De essentie van Bitcoin – en dan heb ik het over Bitcoin en niet over de blockchain an sich – is de mogelijkheid om op een decentrale manier waarde te transporteren van A naar B, zonder dat daarbij nog een noodzaak bestaat om iemand anders te vertrouwen. Transporteren van waarde door middel van onafhankelijke software en zonder tussenkomst van welke autoriteit dan ook. Je vertrouwt in principe alleen jezelf en gaat er al bij voorbaat van uit dat alle computernodes binnen het Bitoinnetwerk waarmee je communiceert niet deugen. Je gaat er dus automatisch van uit dat deze nodes liegen en bedriegen. Ook vertrouw je de miners – die de Bitcoins generen – voor geen meter, net als dat je de gebruikers die de transacties uitvoeren per definitie wantrouwt. Je vertrouwt niets en niemand behalve “de uitkomst” van je eigen verificatie en validatie van informatie.

Neutrale digitale scheidsrechter

Bitcoin introduceerde als eerste het concept van gedecentraliseerde beveiliging voor computernetwerken en vervangt een beveiligingsmodel dat bestaat uit concentrische cirkels van toegang en controle. Een beveiligingsmodel dat van binnenuit open en toegankelijk is voor iedereen. Een beveiligingsmodel dat gebaseerd is op krachten vanuit de markt en speltheorie. Je zou dus kunnen zeggen dat Bitcoin het eerste beveiligingsmodel is, dat is gebaseerd op de markt. Een model waarbij stimulansen (beloningen voor miners) en sancties, zorgen voor een platform dat je kunt vertrouwen als een neutrale digitale scheidsrechter. Zonder tussenkomst van derde partijen en zonder tussenpersonen.

Blockchains die iedere nationale aangelegenheid overstijgen

Bitcoin revolutioneert “vertrouwen”, maar blockchain is toch veel meer dan alleen maar een platform voor digitale betalingseenheden? Hoe zit het dan met die andere toepassingen en die andere decentrale gedistribueerde netwerken? Veel specialisten gebruiken daarom dan ook veel liever de term “open blockchain” om een decentraal “trustless” systeem aan te duiden, omdat dergelijke netwerken alleen goed kunnen functioneren als ook echt “iedereen” kan deelnemen op een open en transparante manier. Als alle gebruikers elkaar dus kunnen controleren en als de onderliggende consensus algoritmen en de “mining” toegankelijk zijn voor iedereen. Er zijn dan ook geen grenzen (restricted area’s). Voor niemand! Open blockchains zijn niet afhankelijk van landen of continenten, maar overstijgen iedere nationale aangelegenheid.

 

 

Alleen geldige of ongeldige transacties van waarde

Het netwerk zelf is de enige “vertrouwde partij”. Een blockchain is neutraal, want het dient niet de belangen van welke individuen, bedrijven of instellingen dan ook. Het netwerk volgt de consensus op een geheel neutrale wijze, net zoals alle gebruikers. Binnen een blockchainnetwerk bestaat niet zoiets als een “goede” transactie van waarde of een “foute” transactie van waarde of een “legale” of een “illegale” transactie van waarde. Ook kent een blockchain geen “waardevolle” transactie of een “spam”-transactie, net zo min als een “geautoriseerde” transactie of een “niet-geautoriseerde” transactie. Transacties binnen blockchains kunnen niet op die manieren worden aangeduid. Er bestaan alleen “geldige” of “ongeldige” transacties van waarde, gebaseerd op de consensusregels van het consensusalgoritme. Andere smaken zijn er niet! Het maakt daarbij niet uit wie de afzender is, wie de ontvanger is of wat de waarde is van de desbetreffende transactie.

 

De consensus bepaalt

Dit geldt dit niet alleen voor transacties met cryptocurrency’s, maar ook voor transacties die aan de hand van smart contracts worden uitgevoerd en die een bepaalde waarde (eigendom in onze fysieke wereld) vertegenwoordigen binnen het netwerk. Met blockchaintechnologie ontstaat dan ook een geheel nieuwe manier van asset management. Je zou dus kunnen zeggen dat er sprake is van een radicale neutraliteit, die door niets of niemand kan worden aangetast, omdat de consensus bepaalt. Een consensus die voorkomt dat iemand transacties van waarde binnen het netwerk kan aantasten, censureren, verstoren, beperken, vertragen of bevriezen.

Maar hoe moeten we nu precies met zulke netwerken omgaan?

Stel dat je geconfronteerd wordt met een investeringsaanbod in een mooi project of wellicht met aantrekkelijk arbeidscontract bij een nieuwe werkgever. Hoe kun je dan zeker weten dat een dergelijk voorstel ook in een echte blockchain wordt uitgevoerd? Als je het woord “blockchain” kunt vervangen door het woord “database”, dan heb je namelijk niét te maken met een echt gedecentraliseerd gedistribueerd grootboek. Een gewone database is niet decentraal, is niet onbegrensd, is niet bestand tegen censuur, is niet neutraal en meestal ook niet “open”. Een gewone database vereist de noodzaak van derde partijen en tussenpersonen. Daarnaast is een gewone database altijd afhankelijk van de “betrouwbaarheid” van die derde partijen. Je kunt het woord “blockchain” dus nóóit vervangen door het woord “database”. Als de blockchain alleen maar een nieuw soort database was geweest, dat gebruikt kan worden voor het administreren van transacties en het bijhouden van marginverplichtingen op een handelsbeurs, dan was deze technologie lang zo bijzonder niet.

Wereldwijde uitwisseling van vertrouwen

Wat de blockchain zo spannend maakt is de mogelijkheid om “vertrouwen” uit te wisselen met iedereen waar dan ook ter wereld. Dat schept ongekende mogelijkheden om samen te werken met wie dan ook, waar dan ook en zonder het risico van bedrog. Simpelweg door het downloaden van een decentrale applicatie (dapp), kun je onderdeel worden van een gigantisch platform, waarop het niet meer uitmaakt wie je bent, waar je vandaan komt, wat je levensovertuiging is, welk gender je hebt, tot welk ras je behoort, wat je seksuele geaardheid is of wat voor werk je doet. Al deze factoren zullen niet meer van belang zijn, omdat er bij blockchaintechnologie nu eenmaal geen vereisten meer gesteld kunnen worden, om iemand te laten deelnemen aan het netwerk.

Een vloedgolf van innovaties op allerlei gebieden

Een vijftienjarige javascript-programmeur uit het kleine Groningse dorp Oldehove heeft in een decentraal gedistribueerd systeem, dus net zoveel invloed als de grootste bank van ons land. Wellicht zelfs meer invloed, omdat de programmeurs onderling open-source en intensief met elkaar samenwerken. Deze verregaande samenwerkingsverbanden veroorzaken een vloedgolf aan innovaties, op allerlei gebieden. Als de blockchain wordt gebruikt voor het versterken van bestaande traditionele “centrale” instellingen, louter en alleen om die centrale instituten op bepaalde fronten te verbeteren, dan zal er niet zoveel veranderen denk ik. Als de blockchain wordt gebruikt ter vervanging van centrale instituten, dan kun je echt wel spreken van een disruptie die zijn weerga niet kent. Een disruptie waarvan we niet precies kunnen voorspellen hoe die voor de wereld zal uitpakken. Grootschalige blockchainintegratie is dus niet iets om lichtzinnig mee om te gaan.

Het belang van clearinghouses

Als het gaat om grootschalige blockchainintegratie, dan zijn er een aantal verontrustende hypothetische uitkomsten. Een van de meest besproken en tot de verbeelding sprekende decentrale applicaties zijn de applicaties die bij beurshandel de zogenaamde “clearinghouses” vervangen. Deze clearinghouses regelen de betalingen en de daadwerkelijke leveringen van stukken op een “centrale” locatie op het internet. Een clearinghouse zit als het ware tussen de handelaren in, waardoor het zogenaamde “settlementrisico” verkleind wordt. Dit is het risico dat bij een transactie van waarde tussen partijen, de ene partij wel betaalt, maar de andere partij niet. Een clearinghouse speelt bij “centrale” transacties dus best een belangrijke rol.

Negatieve stimulansen

Wat bereiken we nu eigenlijk als we zo’n clearinghouse vervangen door een consortium van blockchaingebruikers? Een clearinghouse is geen deelnemer aan de markt. Een clearinghouse heeft geen belang bij een transactie van waarde van A naar B. De Amsterdamse effectenbeurs bijvoorbeeld is geen actieve handelaar en een clearinghouse is een onafhankelijke partij met overzicht over de uitgevoerde transacties. Als we de clearinghouses ervan tussen zouden halen en zouden vervangen voor een stuk of 7 banken (die uiteraard allemaal een belang hebben), hoe kun je dan nog een consensus algoritme uitvoeren? De stimulansen om te bedriegen, te handelen met voorkennis en de andere mogelijkheden om de markt te manipuleren, zijn dan immers nog altijd aanwezig en de consensusregels kunnen dan nog steeds gebroken worden.

“Vertrouw ons maar”

Zonder die onaantastbare consensus zou er een situatie ontstaan, waarbij de banken zeggen: “vertrouw ons maar, want we zijn onderdeel van een consortium van banken”. Vertrouwen? Net zoals in 2008 toen de crisis in volle hevigheid losbarstte zeg maar. Consumenten vertrouwden banken volledig en zagen deze instellingen al sinds jaar en dag als degelijke stabiele financiële instituten. Die tijd is geweest en komt voorlopig ook niet meer terug. Het verwijderen van de clearinghouses en vervangen door consortiums van banken (sommigen spreken zelfs liever van “kartels”), lijkt me niet erg handig. Banken hebben tenslotte in het verleden zo’n beetje iedere markt die je maar kunt bedenken gemanipuleerd, op allerlei manieren, zo ondoorzichtig mogelijk.

Wees op je hoede als je wilt investeren in blockchainprojecten

Een blockchain die op deze manier wordt ingericht is dan ook geen blockchain. Op dit moment worden wel dergelijke netwerken ontwikkeld. Corda blockchain van het consortium van banken (R3CEV) is daar een voorbeeld van, maar er wordt op dit moment nog veel meer ontwikkeld wat zich presenteert als blockchain, maar waarvan je je echt moet afvragen wat voor netwerken het daadwerkelijk zijn. Van sommige digitale infrastructuren wordt door sommigen al beweerd dat ze veel weg zouden hebben van piramide-achtige netwerken. En dat is best verontrustend. Wees dus op je hoede als je binnenkort geconfronteerd wordt met een blockchain of iets dat zich presenteert als blockchain. Zeker als je van plan bent om te investeren in blockchainprojecten of eigendommen met een bepaalde waarde officieel wilt vastleggen.

Centrale netwerken “verkleed” als blockchain

Want laten we wel wezen: het ultieme doel van een blockchain is het uitvlakken van derde partijen en het creëren van een open en transparant systeem waarbij vertrouwen op een hele bijzondere manier wordt gedistribueerd. Het zou dan natuurlijk van de zotte zijn, als dergelijke transparante, neutrale systemen worden gekaapt door onbetrouwbare derde partijen, zodat ze nog steeds markten kunnen blijven manipuleren. Toch ziet het ernaar uit dat deze trend volop gaande is. En dat zou dus zomaar kunnen inhouden, dat we straks denken dat we te maken hebben met eerlijke transparante gedistribueerde netwerken, maar dat de werkelijkheid geheel anders is. En dat is best een zorgelijke ontwikkeling.

Cryptografische sleutels op straat

Ongeacht wat banken op dit moment precies ontwikkelen, kunnen we ons afvragen hoelang het duurt, voordat hun cryptografische sleutels op straat liggen. Financiële instellingen staan namelijk niet echt bekend om het veilig beheren van gevoelige informatie. Banken worden gehackt, er zijn datalekken en klokkenluiders brengen ook van tijd tot tijd allerlei zaken naar buiten. Financiële instellingen hebben gewoonweg altijd de grootste moeite om informatie veilig te houden. Dat probleem is natuurlijk niet alleen voorbehouden aan banken. Niémand is namelijk in staat om honderd procent veilig met informatie om te gaan. Maar of gedecentraliseerde netwerken zoals de blockchain dat wel kunnen?

Niemand weet nog precies wat er op ons afkomt

Bij een échte blockchain wordt informatie in principe niet veilig opgeslagen, maar op een geavanceerde manier verspreid, waardoor er nergens “één locatie” ontstaat waar die informatie rechtstreeks aangevallen kan worden. De manier van distributie zorgt voor de beveiliging. De meeste mensen die de ontwikkelingen op het gebied van de blockchain volgen (en dan heb ik het niet over de specialisten en ontwikkelaars, maar over particulieren en bedrijven) tasten op dit moment nog behoorlijk in het duister. Ze kennen de Bitcoin, Ethereum en soms ook nog wat andere digitale betalingseenheden, maar ze hebben geen idee van wat er op hen afkomt. Eigenlijk weet niemand dat nog. Bedrijven onderzoeken de mogelijkheden van blockchaintechnologie en willen graag weten welke toepassingen er voor hun branches worden ontwikkeld. Het is op dit moment nog veel te lastig om het grote geheel van deze techniek te overzien. Het is als een grote bak met duizenden knikkers. En ergens daartussenin zitten knikkers die miljoenen waard zijn. Maar welke knikkers dat zijn?

Identificeren van levensvatbare markten

De knikkerbak ligt vol met kansen en mogelijkheden, maar hoe kom je erachter welke knikkers succesvol zullen zijn? Met deze knikkers ontstaan geheel nieuwe gedecentraliseerde markten. En dan hebben we het echt over markten waar we ons nu nog niets bij kunnen voorstellen. Ondernemers kijken naar problemen van anderen en zien die problemen als kansen voor hun onderneming. Dat is uiteraard de basis voor de meeste bedrijven. Maar waar zijn die markten als het de blockchain betreft? Het identificeren van levensvatbare markten is niet altijd even gemakkelijk.

Continu verbonden

Timing is erg belangrijk. Veel businessmodellen sneuvelen omdat de tijd nog niet rijp was voor een bepaalde oplossing. Jaren later kan de tijd ineens wel rijp zijn door verschillende factoren en een samenloop van omstandigheden. Technisch gezien had Facebook al kunnen bestaan in 1992, maar onder het grote publiek was nog lang niet genoeg animo. Er waren nog geen smartphones en we waren niet continu verbonden zoals tegenwoordig. We hadden een pc met traag internet en als we klaar waren ging de pc weer uit. Zolang een complex systeem als de blockchain nog niet geadopteerd is door het grote publiek en decentrale applicaties alleen nog maar worden gedistribueerd van de ene persoon naar de andere, kan deze techniek ook nog niet hard groeien en blijven veel toekomstige markten voorlopig nog verscholen in de schaduw.

Liquiditeit en draagvlak

We kunnen die nieuwe markten namelijk nog niet herkennen als zodanig. Er is nog niet voldoende liquiditeit, er zijn nog niet voldoende gebruikers, er is nog niet voldoende draagvlak, de gebruikers-interfaces slaan nog nergens op en de dapps stellen ook nog niet zoveel voor. Naarmate deze elementen verbeteren zal de ware potentie van de blockchain stapsgewijs toenemen en vervolgens accelereren in een techniek waar we niet meer zonder kunnen. Een technologie die net zo onmisbaar wordt als ons internet!

 

Op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op het gebied van blockchaintechnologie? Meld je dan nu aan voor de blogpost!