Hoeveel is de geldvoorraad van Bitcoin?
Geldvoorraad is de volledige hoeveelheid geld dat voorhanden is binnen een economisch systeem, op een bepaald moment. Het gaat daarbij niet alleen om alle officiële betaalmiddelen van een land, maar ook om geld dat wordt beheerd door banken zoals bijvoorbeeld spaartegoeden.
Geldvoorraad en een centrale economie
Een vastgestelde geldvoorraad of een voorraad die alleen gewijzigd wordt in overeenstemming met objectieve en berekenbare criteria, is een noodzakelijke voorwaarde om tot een goede geldwaardering te komen. In een gecentraliseerde economie wordt valuta uitgegeven door centrale banken, tegen een wisselkoers die gelijk is, aan de groei van het aantal goederen dat wordt uitgewisseld. Hierdoor ontstaat er een situatie waarbij deze goederen kunnen worden verhandeld tegen stabiele prijzen.
Monetaire basis
De monetaire basis (dus alles wat met geld te maken heeft) wordt gecontroleerd door de bank. In de Verenigde Staten verhoogt de FED (het Federal Reserve System) de monetaire basis, door het uitgeven van valuta en het verhogen van de reserves van banken. De FED is dus de centrale bank van de Verenigde Staten. Bij ons in Europa is de Europese Centrale Bank (ECB) de centrale bank.
Verlaging van de rente
In geval van recessie – een achteruitgang in de economie – probeert de centrale bank de economie te stimuleren, door onder andere een verlaging van de rente. Daardoor worden leningen goedkoper en neemt de koopkracht meestal toe. Dit is echter niet altijd het geval. Als er sprake is van een hele hoge werkloosheid, dan zullen mensen over het algemeen geen hoge leningen afsluiten en ook geen dure spullen aanschaffen. Ook al zou de rente verlaagd worden tot 0%, dan hoeft dat niet noodzakelijkerwijs te beteken, dat mensen meer gaan besteden.
Kwantitatieve versoepeling
Als een dergelijke situatie ontstaat dan kan de centrale bank beslissen dat de hoeveelheid elektronisch geld moet worden vergroot. Dit wordt bereikt door het toepassen van de zogenaamde kwantitatieve versoepeling. Meer geld betekent automatisch dat de prijzen worden verhoogd. Ook kan er zo een einde worden gemaakt aan de zogenaamde deflatoire spiraal. Dat is een situatie waarbij de prijzen in zo’n rap tempo kelderen, dat mensen wachten met het doen van aankopen, in de hoop dat de prijzen nog verder omlaag schieten.
Hoe vergroot de centrale bank de geldvoorraad?
De centrale bank kan de geldvoorraad verhogen door het opkopen van bijvoorbeeld staatsobligaties en hypotheekobligaties. De centrale bank kan deze obligaties dan bekostigen, door middel van het verhogen van de eigen balans. Er worden dus geen echte tastbare bankbiljetten bijgedrukt. Het vergroten van de geldvoorraad op deze manier, noemen we kwantitatieve versoepeling.
Geldvoorraad en bitcoins
In een volledig decentraal monetair systeem, is geen sprake van een centrale autoriteit die de monetaire basis organiseert. In plaats daarvan wordt de valuta geproduceerd door computers (de zogenaamde nodes) in het blockchainnetwerk. Bij de bitcoin bijvoorbeeld, bepaald een algoritme vooraf hoe de valuta geproduceerd moet worden en tegen welke koers. Iedere digitale betalingseenheid die wordt voortgebracht door een kwaadwillende gebruiker die zich niet aan de regels houdt, zal direct door het netwerk worden geweigerd. De desbetreffende valuta heeft dan dus geen enkele waarde meer.
Valuta met een eindig aanbod
Iedere keer als een gebruiker een nieuw blokje ontdekt binnen de blockchain, dan worden er nieuwe bitcoins geproduceerd. Het aantal gecreëerde blokken, wordt om de 2016 blokken aangepast. De doelstelling is dat er iedere twee weken 2016 blokken worden gegenereerd. Dit komt neer op 6 blokken per uur. Het is de bedoeling dat dit aantal voortgebrachte blokjes constant blijft. Het aantal bitcoins dat per blok wordt geproduceerd, wordt algoritmisch bepaald. Iedere 210.000 blokken wordt het aantal bitcoins met de helft verlaagd. Dit is ongeveer iedere 4 jaar. Het resultaat hiervan is dat het aantal bitcoins dat in omloop is, de hoeveelheid van 21 miljoen niet kan overschrijden.
Miners
Het algoritme dat ervoor zorgt dat de bitcoin geldvoorraad met de helft verlaagd wordt na iedere 210.000 blokken is zo gekozen, omdat het de waarde benaderd van bezittingen zoals bijvoorbeeld goud. Gebruikers die hun computers gebruiken om dergelijke wiskundige berekeningen uit te voeren en op deze manier proberen om blokken te ontdekken, noemen we ‘miners’.
Beloning
Het aantal bitcoins dat gecreëerd (gemind) wordt, wordt beloond. Iedere keer als een miner een nieuw blokje ontdekt, wordt hij of zij beloond met bitcoins. De beloning is gedeeltelijk gebaseerd op een vastgestelde tussenruimte van blokken. De tijd die gemiddeld nodig is voor het ontdekken van een blok kan variëren. Dit is afhankelijk van de moeilijkheid van het blockchainnetwerk (hoe ingewikkeld het dus is om de wiskundige puzzel op te lossen), maar is ook afhankelijk van de beschikbare computerkracht.
Computerkracht
Als de computerkracht stabiel zou zijn gebleven sinds de eerste bitcoin die gemind was, dan zou de laatste bitcoin worden gemind ergens in oktober 2140. Doordat de computerkracht de afgelopen jaren is toegenomen, wordt de laatste bitcoin gemind in mei 2140. Het is natuurlijk moeilijk om te voorspellen hoe snel de computerkracht in de toekomst zal toenemen. Dat hangt af van het tempo van de technologische vooruitgang.
Exponentiële groei
Worden computers steeds sneller of wordt er ten aanzien van computersnelheid een grens bereikt? Dat blijft uiteraard koffiedik kijken, maar alles wijst erop dat er een situatie zal ontstaan waarbij de technologie een exponentiële groei gaat doormaken. De ontwikkelingen gaan dan zo hard dat het voor veel mensen moeilijk zal zijn om de techniek nog bij bij te benen.
21 miljoen
Het aantal bitcoins heeft een ‘asymptoot’ van 21 miljoen bitcoins. Dat komt door een technische beperking in de datastructuur van het blockchainnetwerk. Het theoretische aantal van 21 miljoen bitcoins moet niet verward worden met het totale aantal bitcoins dat op voorraad is. Het totale aantal bitcoins dat op voorraad is, ligt altijd lager dan de theoretische voorraad van 21 miljoen. Dat komt omdat er bitcoins verloren gaan, opzettelijk bitcoins vernietigd worden, maar ook door technische afwijkingen.
Vernietiging van de beloning
Het algoritme dat bepaald of een blokje geldig is, controleert alleen of de totale hoeveelheid aan beloning, de beloning plus de beschikbare vergoedingen overschrijdt. Hierdoor is het mogelijk dat een miner er bewust voor kiest om zichzelf te laten onderbetalen. Deze situatie kan er voor zorgen dat niet alleen de vergoeding vernietigd wordt, maar ook de beloning zelf. Het gevolg hiervan is dan weer, dat het aantal bitcoins dat in omloop kan worden gebracht, het theoretische maximum van 21 miljoen bitcoins dus nooit kan bereiken.
Verdwijnen van bitcoins
Bitcoins kunnen ook verdwijnen als de voorwaarden die vereist zijn om te kunnen spenderen, niet meer bekend zijn. Als iemand bijvoorbeeld een transactie overmaakt naar een adres waarbij een private sleutel noodzakelijk is om de bitcoins verder te spenderen, dan kan het gebeuren dat hij of zij de gegevens van de private sleutel is kwijtgeraakt. In een dergelijk geval moeten die bitcoins ook als verloren worden beschouwd. De kans dat hij of zij willekeurig de passende private sleutel vindt, is natuurlijk nagenoeg onmogelijk.
Opzet
Bitcoins worden soms ook met opzet vernietigd. Dat kan door bepaalde voorwaarden aan de transacties te verbinden, die het onmogelijk maken om ze nog te kunnen spenderen. Een veelvoorkomende methode is dat er bitcoins naar een bepaald adres worden gestuurd, dat speciaal gecreëerd is om de geldigheid van bitcoins te controleren. Voor een dergelijk adres is dan geen private sleutel bekend. Een andere veel voorkomende manier om bitcoins te verzenden is gebruikmaken van een transactie, waarin de voorwaarden voor spendering niet alleen zeer onwaarschijnlijk zijn, maar eigenlijk compleet onmogelijk om aan tegemoet te komen.
Genesis blok
Ook technische afwijkingen kunnen de oorzaak zijn, van het niet kunnen spenderen van bitcoins. De eerste BTC50, die ingesloten waren in het zogenaamde ‘genesis blok’, kunnen niet gespendeerd worden, omdat de transactie niet in de wereldwijde database is opgenomen. Het ‘genesis blok’ is het eerste blok van een blockchain. Moderne versies van de bitcoin gaven het genesis blok het nummer 0, maar oudere versies bestempelde het blok met 1. Het eerste blok is in principe altijd in de code vastgelegd. Het genesis blok is natuurlijk anders dan andere blokken, puur vanwege het feit dat het niet kan refereren (verwijzen) naar een voorgaand blokje.
Fractioneel bankieren
In oudere versies van de bitcoin-refrentie-code zou een miner een coinbase-transactie (de beloning), precies dezelfde ID kunnen geven zoals gebruikt is in het vorige blok. Hierdoor wordt de beloning uit het vorige blok onbesteedbaar. Terwijl het aantal bitcoins dat in omloop is, nooit het maximum van 21 miljoen kan overschrijden, kan de geldvoorraad aan bitcoins de 21 miljoen wel overschrijden dankzij fractioneel bankieren. Bij traditionele centrale banken houdt fractioneel bankieren in, dat een gedeelte van de middelen die aan hen zijn toevertrouwd voorhanden blijft, en dat een deel – meestal het grootste deel – wordt uitgeleend.
Prijdaling
Omdat de monetaire basis van bitcoins niet kan worden uitgebreid, wordt de valuta onderwerp van een flinke prijsdaling, als de bitcoin wereldwijd gebruikt wordt. Economen beweren dat prijsdalingen erg slecht zijn voor een economie, omdat het mensen en ondernemingen aanmoedigt om te gaan sparen. Volgens hen is het beter om te investeren in bedrijven en banen te creëren. Niet alle economen zijn het hier echter over eens. Sommige economen hameren erop dat investeerders juist profiteren van prijsdalingen, omdat deflatie op alle productieniveaus plaatsvindt. Als resultaat daarvan blijven de winstmarges ongeveer overal hetzelfde. Alleen de omvang ervan verandert.
Hamsteren en sparen
Met andere woorden: bij prijsdaling worden goederen en diensten goedkoper, en tegelijkertijd worden de kosten voor de productie van deze goederen, verhoudingsgewijs meestal ook lager. Daarom heeft dit proces geen invloed op de winst die behaald wordt. Prijsdaling moedigt consumenten aan om te gaan hamsteren en te sparen. Dit leidt tot lagere rentevoeten en stimuleert investeerders om te gaan investeren in projecten voor de langere termijn.
Bronnen:
Early bird gets the Bitcoin: The ultimate guide to everything about Bitcoin, Andrew K.Courey
Bitcoin from beginner to expert: The ultimate guide to cryptocurrency and blockchain technology, Christian Newman
The Bitcoin Standard: The decentralized alternative to central banking, Saifedean Ammous
Op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op het gebied van blockchaintechnologie? Meld je dan nu aan voor de blogpost!