Of cryptogeld ooit in staat zal zijn om de traditionele valuta te kunnen vervangen is niet te voorspellen. De ontwikkelingen gaan erg snel en hoewel de opkomst van blockchaintechnologie een heleboel voordelen zou kunnen bieden voor onze economie, zijn er ook behoorlijk wat factoren die juist pleiten tegen een massale adoptie van cryptocurrency’s.

Genereren van cryptogeld

Toen de Bitcoin in 2008 aan de wereld werd gepresenteerd had niemand kunnen vermoeden dat er in de tien jaren daarna, wel meer dan 1650 verschillende cryptocurrency’s zouden worden ontwikkeld. Deze digitale betalingseenheden hebben allemaal weer andere specificaties en ook de manier waarop deze cryptomunten worden gegenereerd, verschilt vaak per coin en het blockchainnetwerk waarop ze worden uitgevoerd. Uiteraard is niet alle virtuele valuta even veelbelovend en sommige coins zijn ronduit waardeloos. Soms heeft dat te maken met de eigenschappen van de desbetreffende cryptocurrency, maar ook de potentie en schaalbaarheid van de munten zijn cruciale factoren voor de slagingskansen ervan. Er is cryptogeld dat wordt “gemined”, maar er zijn ook cryptocurrency’s die op een andere manier worden gegenereerd, zoals bijvoorbeeld Ripple (XRP) en NEO.

Nog geen referentiemateriaal

Investeerders die op zoek zijn naar mogelijkheden om te investeren in innovatieve blockchainprojecten kijken in de eerste plaats uiteraard naar de haalbaarheid van die projecten. Doordat blockchaintechnologie en cryptogeld nog maar een relatief nieuw verschijnsel zijn, is het niet gemakkelijk om de levensvatbaarheid van die blockchaintoepassingen in te schatten. Er is immers geen referentiemateriaal. Decentrale gedistribueerde grootboeken worden nog niet op grote schaal gebruikt en ook de ware potentie van deze technologische ontwikkelingen is voorlopig nog niet helder. Daarnaast speelt het probleem dat toepassingen zoals smart contracts nog niet verenigbaar zijn met onze wetgeving. Het uitvoeren van smart contracts is zeker vanuit juridisch oogpunt nog erg controversieel. Toch gaan de ontwikkelingen door.

Ripple (XRP)

Het Bitcoinnetwerk draait op het “mining” mechanisme, waarbij de miners een cryptografische code valideren en daarmee de uitgevoerde transacties bekrachtigen. De miners creëren blokken binnen het digitale ecosysteem en de “volledige” nodes (computers binnen het netwerk) maken een complete kopie van het de hele blockchain. Het miningproces houdt het Bitcoinnetwerk up-to-date en zorgt ervoor dat iedere transactie binnen de blockchain veilig verloopt. De Bitcoins worden “vrijgegeven” als beloning en fungeren dan ook als stimulans voor de miners om het netwerk draaiende te houden. Ripple is in dat opzicht geheel ander cryptogeld. Bij deze digitale betalingseenheid is géén sprake van een miningproces. Alle 100 miljard Ripple’s zijn in 2012 (toen het Ripple-netwerk werd gecreëerd) gegenereerd. De ontwikkelaars van Ripple hielden ongeveer 20 miljard van het cryptogeld achter en gaven de rest aan het bedrijf. Sinds dat moment distribueert Ripple geregeld coins naar de markt.

Novel Consensus Algoritme

Ripple maakt gebruik van een zogenaamd “novel consensus algoritme” om transacties te valideren en daarmee wordt de consensus binnen Ripple op een andere manier bewerkstelligd dan bij de Bitcoin. Het team achter deze cryptomunt raadt gebruikers aan om gebruik te maken van een lijst van geïdentificeerde, vertrouwde deelnemers binnen het netwerk, om hun transacties te bekrachtigen. Het gegeven dat in tegenstelling tot het Bitcoinnetwerk er bij deze coin niet wordt gemined, maakt van Ripple dan ook een ander soort digitale betalingseenheid.

Geen mining? Minder potentie!

Veel blockchainexperts zijn van mening dat blockchainnetwerken die niet draaien op een miningmechanisme, veel minder potentie hebben, dan miningnetwerken. Enerzijds heeft dat te maken met het feit dat bij een platform zoals Ripple “een stimulans” ontbreekt om het netwerk up-to-date (en dus veilig) te houden, anderzijds zijn veel mensen niet enthousiast over de “centrale” structuur van het Ripple ecosysteem. Ripple houdt teveel controle over de creatie van XRP’s en daarom is deze blockchain niet volledig gedecentraliseerd. En dat maakt deze digitale betalingseenheid waarschijnlijk veel minder interessant voor investeerders.

Is Ripple dan waardeloos cryptogeld waar we binnenkort niets meer van zullen horen?

Nee hoor, dan hoeft niet per se. XRP is namelijk nooit ontwikkeld met de bedoeling om de Bitcoin te evenaren. Sterker nog, Ripple is ontworpen om in de toekomst eventueel te kunnen functioneren als “virtuele overbruggingsvaluta”, dat door verschillende financiële instellingen kan worden gebruikt bij internationale betalingen. Wereldwijde transacties die sneller en goedkoper kunnen worden uitgevoerd dan dat dat op dit moment (juni 2018) het geval is. Bitcoin heeft de capaciteit om 7 transacties per seconde uit te voeren, terwijl Ripple er 1500 per seconde uitvoert, tegen ook nog eens lagere transactiekosten. Dus om te zeggen dat Ripple geen enkele potentie heeft, dat gaat wel erg kort door de bocht.

Schaalbaarheidsprobleem van Bitcoin

De transactiecapaciteit van deze coins maakt wel goed duidelijk dat het schaalbaarheidsprobleem van de “geminede” Bitcoins groter is dan de “niet geminede” Ripple’s. Een grotere schaalbaarheid houdt vanzelfsprekend ook in dat de waarde van het cryptogeld toeneemt en dat zou er in principe zelfs voor kunnen zorgen, dat een dergelijke digitale betalingseenheid veel succesvoller wordt dan de populaire Bitcoin. Meer dan 100 financiële instellingen gebruiken de technologie van Ripple op dit moment al en er staan voor de komende tijd nieuwe blockchain pilots op stapel. Er valt dan ook nog niet zo heel veel zinnigs te zeggen over de potentie van “niet-gemined” cryptogeld.

NEO Smart Economy

Ander cryptogeld dat niet wordt gemined is NEO, een populair blockchainproject dat blockchaintechnologie en digitale identiteit inzet, om assets te digitaliseren en managementprocessen te automatiseren. Door gedigitaliseerde assets te koppelen aan smart contracts ontstaat er een zeer innovatieve smart economy, die ons leven niet alleen leuker en veiliger, maar vooral duurzamer zou kunnen maken. Ondanks dat ook dit cryptogeld niet wordt gemined, wil dat zeker niet zeggen dat de potentie minder groot is dan van andere cryptocurrency’s en wellicht zelfs nog veel groter.

Is cryptogeld eigenlijk wel geld?

Of digitale betalingseenheden nu gezien moeten worden als echt geld of als “iets anders”, daarover wordt nu volop gediscussieerd. Zeker gezien de snelle opkomst van allerlei verschillende cryptocurrency’s en andere ontwikkelingen op het gebied van de blockchaintechnologie worden niet alleen bedrijven, maar ook overheden gedwongen om toch bepaalde standpunten in te nemen ten opzichte van deze munten. Waar westerse overheden waarschuwen voor investeringen met cryptogeld, denkt de Chinese overheid zelfs na over het volledig in de ban doen van Initial Coin Offerings (ICO’s).

Impact op de economie

Echter denk ik niet dat virtuele valuta zomaar weer in het niets zullen verdwijnen en toch zeker een bepaalde impact zullen hebben op onze toekomstige economie. Eén belangrijke overweging is bijvoorbeeld dat cryptogeld niet zo gemakkelijk kan worden gemanipuleerd als traditioneel geld, door het gedecentraliseerde karakter ervan. Aan de andere kant zou cryptogeld weleens heel geschikt kunnen blijken voor een universeel basisinkomen.

Universeel basisinkomen en robotisering

Steeds meer beroepen zullen worden vervangen door autonome processen. We merken dat nu nog maar mondjesmaat maar we staan aan de vooravond van de vierde industriële revolutie, waarin technologische ontwikkelingen zullen plaatsvinden in sneltreinvaart. Welke beroepen er voor in de plaats zullen komen, blijft natuurlijk koffiedik kijken. Is er over een aantal jaren nog werk voor iedereen? Robotisering en kunstmatige intelligentie zouden er zeker voor kunnen zorgen dat het aantal bestaande beroepen en de werkgelegenheid wereldwijd binnen een aantal jaren halveert. De grote vraag is dan natuurlijk: hoe gaan al die mensen in hun levensonderhoud voorzien? Daarom wordt er ook nagedacht over een eventueel “basisinkomen” in de toekomst, waarbij alle inwoners van een bepaald land een bepaald inkomen ontvangen om zo in hun levensonderhoud te kunnen voorzien.

Gebrek aan een solide digitale infrastructuur

Normaal gesproken zou zo’n basisinkomen afkomstig moeten zijn van overheden (of van andere overheidsgerelateerde instellingen). Het voornaamste doel van een basisinkomen is om iedereen dezelfde eerlijke kans te geven op een goede kwaliteit van leven. Het creëren van een basisinkomen is dan ook een manier om ongelijkheid in de maatschappij tegen te gaan en ervoor te zorgen dat iedere burger genoeg inkomen heeft om van rond te komen, als er in de toekomst onverhoopt niet genoeg werk meer zou zijn voor iedereen. Het idee van een basisinkomen kan niet bij iedereen rekenen op evenveel sympathie. Uiteraard betekent een basisinkomen dat iedereen een normaal leven kan leiden, maar inkomen ontvangen terwijl je daar geen tegenprestatie voor hebt geleverd, is uiteraard best een vreemd idee. Er zijn in het verleden al een aantal experimenten uitgevoerd met een basisinkomen, maar tot op heden waren deze niet erg succesvol. Dat komt met name door een gebrek aan een solide digitale infrastructuur. Blockchaintechnologie en cryptogeld zouden hier weleens verandering in kunnen brengen.

Minder positieve elementen van cryptogeld

Transacties met cryptogeld zijn vele malen goedkoper dan transacties met traditionele valuta. Voor een groot deel komt dat door het wegfilteren van dure derde partijen. Dat biedt veel perspectief zou je zeggen. Dat is natuurlijk zo, maar er kleven ook een aantal elementen aan de integratie van cryptogeld die minder positief zijn. Stel nu eens dat digitale betalingseenheden echt in staat blijken om de traditionele valuta te vervangen. Dan betekent dat automatisch dat onze Euro, de Amerikaanse dollar, de Britse pond, de Noorse kroon, de Chinese renminbi en de Japanse yen heel snel in waarde zouden kunnen dalen. En dan ontstaat er uiteraard een hele vreemde situatie, waarbij de gevestigde financiële instellingen en overheden razendsnel op deze nieuwe opkomende technologische ontwikkelingen moeten inspringen.

Begrijpen van cryptografie en consensusalgoritmen

Vandaag de dag hebben overheden en financiële instellingen heel veel controle over onze traditionele betalingseenheden. Dat biedt natuurlijk de nodige zekerheid omdat er voor de handel in traditionele valuta duidelijke wet- en regelgeving bestaat. Crytptogeld daarentegen wordt op dit moment nog uitgevoerd binnen ongereguleerde digitale ecosystemen, waarbij de overheid (nog) niet in staat is om daar voldoende toezicht op te houden. Dat maakt de risico’s van investeringen met cryptocurrency’s heel groot. Daarbij komt ook nog eens dat de techniek achter de cryptocoins heel erg ingewikkeld is. Dat ligt voor onze traditionele centen heel anders, want we groeien daar immers mee op en we leren zo geleidelijk aan de waarde van dat geld kennen. Het begrijpen van de cryptografie en de consensusalgoritmes bij digitale betalingseenheden, is op zijn zachts gezegd hele andere koek.

Gebruiksvriendelijke interfaces

De meeste blockchainnetwerken zijn op dit moment nog allesbehalve gebruiksvriendelijk en eigenlijk alleen nog maar voor een kleine groep mensen begrijpelijk. Alleen al door dat gegeven denk ik dat de kans dat cryptogeld op korte termijn in staat is om traditionele valuta te kunnen vervangen, zo goed als uitgesloten is. Aan de andere kant kunnen de ontwikkelingen snel gaan en wie weet waar we volgend jaar staan. Van ons huidige oude vertrouwde internet moesten de meeste mensen in het begin ook maar bitter weinig hebben, maar ook daar kunnen we inmiddels geen dag meer zonder. Vanaf het moment dat er gebruiksvriendelijke interfaces op de markt verschenen, werd internet razendsnel door de mainstream omarmd. Of gebruiksvriendelijke blockchaininterfaces ook gaan zorgen voor een ware digitale revolutie en of cryptogeld daadwerkelijk in staat blijkt om traditioneel geld te vervangen? We zullen het nog wel even moeten afwachten!

Thomas Frey en Christine Lagarde

De Amerikaanse futurist en oud IBM-engineer Thomas Frey denkt dat digitale betalingseenheden nog voor het jaar 2030 ruim 25% van alle traditionele valuta in de wereld zullen vervangen. Blockchaintechnologie en cryptogeld worden steeds geavanceerder en zullen dan ook niet zomaar verdwijnen. Volgens hem zal de waarde van de virtuele munten stijgen en daarmee zal ook de populariteit van de coins snel toenemen. Volgens Christine Lagarde, directeur van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) kunnen niet alleen de Bitcoin, maar ook veel andere digitale betalingseenheden op termijn een reële bedreiging vormen voor onze centrale banken en internationaal bankieren met traditionele valuta.

Derde wereld rijker, westerse wereld armer

Zelfs als ontwikkelde westerse landen of een volksrepubliek zoals China besluiten om tegelijkertijd alle digitale betalingseenheden links te laten liggen, dan zou dat kunnen betekenen dat cryptogeld alleen nog maar waardevoller wordt voor minder ontwikkelde landen. Het zou er zelfs toe kunnen leiden dat derde wereld landen rijker worden, terwijl de westerse landen in vergelijking armer zullen worden. Hoe meer overheden zich verzetten tegen de opkomst van cryptocurrency’s, hoe meer zij de grip op deze virtuele valuta zullen verliezen.

Autonome digitale ecosystemen

We moeten ons goed realiseren dat een munt zoals de Bitcoin in de afgelopen periode al ruim 7000 keer meer waard is geweest dan de euro en de dollar. Het interessante aan de Bitcoin en andere cryptomunten is dat de meeste mensen deze ontwikkeling tot voor kort niet echt serieus namen en het cryptogeld toch min of meer zagen als iets tijdelijks of een leuke gadget. Langzaamaan wordt de houding ten opzichte van de blockchain en virtuele valuta anders. Met de opkomst van deze verfijnde autonome decentrale gedistribueerde ecosystemen kunnen wellicht heel veel problemen worden opgelost, maar er zullen ongetwijfeld weer net zo veel nieuwe problemen ontstaan. Eén ding is zeker: voor overheden en bedrijven is het noodzakelijk om goed na te denken, over de eventuele impact van een brede integratie van cryptogeld binnen onze bestaande economie.

Op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op het gebied van blockchaintechnologie? Meld je dan nu aan voor de blogpost!