Regulering en virtuele tokens: het lijkt op dit moment nog een heel slecht huwelijk. De wetgeving ten aanzien van Initial Coin Offerings is op dit moment nog verre van gereguleerd. Het precies definiëren van deze manier van fondsenwerving is nog erg lastig. Daarom bekijkt het Europees Parlement (EP) hoe er voor deze ICO’s solide wet- en regelgeving kan worden ontworpen, als dat überhaupt al mogelijk is. Hierbij wordt vooral gekeken naar de grootste problemen die met deze technologische en economische ontwikkelingen gepaard gaan. Verwacht wordt dat het aantal crowfundingprojecten op de blockchain snel zal toenemen en dat betekent automatisch, dat ook het aantal malafide Initial Coin Offerings een vlucht zal nemen.

Uitdagingen en struikelblokken op het gebied van Fintech en regulering

Peter Kerstens, adviseur voor het Directoraat-generaal, Financiële stabiliteit, financiële diensten en kapitaalmarkten (FISMA), maakt onderdeel uit van een werkgroep die onderzoek doet, naar de uitdagingen en struikelblokken op het gebied van Fintech. Volgens Kerstens zijn Initial Coin Offerings een zeer interessante en veelbelovende manier voor het vergaren van kapitaal en het financieren van allerlei soorten innovatieve projecten. Hij is van mening dat de problemen nog niet eens zo gek veel verschillen met de traditionele crowdfunding methoden. Op 4 september kwamen leden van het Europees Parlement en een aantal vooraanstaande blockchainspecialisten bij elkaar, om dieper op deze complexe materie in te gaan.

Met ICO’s kunnen veel grotere bedragen worden ingezameld, dan met traditionele financieringsvormen

Eén van de belangrijkste verschillen tussen traditionele crowdfunding en ICO’s zit hem vooral in de hoeveelheid geld, die via blockchainprojecten kan worden ingezameld. De tokens die via ICO’s worden verhandeld worden niet beheerd door een derde partij en het inzamelen van miljoenen via blockchainprojecten is voor startups veel eenvoudiger te realiseren, dan dezelfde bedragen inzamelen via de traditionele methoden. Maar hoe moeten we nu precies tegen deze financieringsvorm aankijken? Hoe moeten we omgaan met zaken als anonimiteit op de blockchain en de wederzijdse transparantie bij transacties?

Verbieden van cryptohandelsbeurzen

Regulering is noodzakelijk. Dat er behoefte is aan wet- en regelgeving voor ICO’s is voor de meeste mensen wel duidelijk, maar volgens Julio Alejandro (internationaal spreker en gespecialiseerd in gedecentraliseerde technologieën) is het alleen mogelijk om een Initial Coin Offerings te stoppen, wanneer de cryptohandelsbeurzen zouden worden verboden door onze overheden. En dat is natuurlijk wel erg resoluut. Daarom kwamen de leden van het EP en een aantal belangrijke spelers op blockchaingebied dan eindelijk samen, om te brainstormen over de voordelen en moeilijkheden omtrent digitale eigendommen en de regulering van Fintech. Hierbij werd gesproken over de ontwikkelingen op het gebied van belastingontduiking, het witwassen van geld, maar ook de nieuwe manieren voor het financieren van terroristische activiteiten kwamen uitgebreid aan bod.

Vergaren van kapitaal

Het was de eerste EU-bijeenkomst waarbij echt dieper werd ingegaan op het fenomeen ICO’s en de effecten die dat heeft (of zou kunnen hebben) op onze maatschappij. Alleen al sinds begin dit jaar (2018) werd er voor ongeveer 18 miljard Amerikaanse dollar via Initial Coin Offerings bij elkaar gesprokkeld en het jaar is nog niet om. Het is voor startups op dit ogenblik dan ook een zeer populaire manier om kapitaal te vergaren en voor investeerders een goede manier om snel startups te vinden, die aansluiten bij hun specifieke wensen en industrieën.

Wat zijn de grootste struikelblokken ten aanzien van ICO’s bij het verzamelen van kapitaal in onze huidige markt?

Of we het nu willen of niet: deze technologische ontwikkeling is volop aan de gang en de markt wacht niet tot er een keer wet- en regelgeving is ontworpen. Het Europees Parlement realiseert zich dat als geen ander en bekijkt daarom nauwkeurig hoe consumenten en beleggers zo goed mogelijk kunnen worden beschermd, bij deze investeringsmethode. ICO’s zijn een uitermate geschikt hulpmiddel voor het stroomlijnen van kapitaal en bieden nieuwe mogelijkheden voor de zogenaamde “unbankable” (mensen in alle uithoeken van de wereld die geen of nauwelijks toegang hebben tot het financiële systeem).

Een framework dat helder is voor consumenten en investeerders

De leden van het Europees Parlement zijn zich bewust van de complexiteit van blockchaintechnologie en ICO’s, maar ze zullen de komende tijd intensief aan de slag gaan met vraagstukken, omtrent alle facetten van decentrale gedistribueerde platformen. Vandaag de dag gaat hooguit 2% van alle projectfinanciering naar innovatieve digitale projecten en dat is uiteraard erg weinig. Financiering aan de hand van ICO’s daarentegen, is per definitie altijd gericht op digitale projecten. Het EP zal vooral proberen om hiervoor een eerste solide framework te creëren, dat voor consumenten en investeerders beter te begrijpen is.

ICO’s in een bredere context

Volgens Europarlementariër Caroline Nagtegaal-van Doorn (VVD) is de Europese kapitaalmarkt toe aan zogenaamde “non-bank financiering”. Ze vraagt zich af of het Europees Parlement eigenlijk wel de plaats is waar Initial Coin Offerings zouden moeten worden gereguleerd en of de wet- en regelgeving voor ICO’s niet in een veel bredere context zou moeten worden getrokken. Een context die betrekking heeft op cryptocurrency’s in het algemeen en niet alleen op de financiering van digitale projecten.

Wat gebeurt er precies met aangekochte cryptocurrency-tokens?

Volgens Peter Kerstens zijn er verschillende redenen waarom mensen crytptocurrency-tokens aanschaffen. Soms worden ze aangekocht omdat ze een blockchainproject willen ondersteunen of omdat men verwacht in de toekomst gebruik te kunnen gaan maken van de uiteindelijke dienstverlening, die aan een bepaald project gekoppeld is. Ook het direct kunnen handelen met digitale betalingseenheden is een sterke motivatie. Op de cryptomarkt is sprake van veel prijsmanipulatie en dat is dan ook meteen één van de grootste uitdagingen voor de toezichthouders op de Fintech-markten.

Wat is het verschil tussen traditionele crowdfunding en ICO’s?

Initial Coin Offerings vertonen veel overeenkomsten met de reguliere crowfundingmethoden. Er wordt een bepaald publiek aangesproken via internet en dat publiek wordt vervolgens warm gemaakt voor een interessant innovatief project. Het grote verschil met traditionele crowdfunding is echter dat er bij ICO’s geen sprake is van een bemiddelende derde partij, die het financieringsproces coördineert. De startup of projecteigenaar ontwikkelt zijn of haar cryptocurrency-tokens en verkoopt deze zelf.

Zijn cryptocurrency-tokens financiële instrumenten?

Peter Kerstens vraagt zich tijdens de bijeenkomst af of cryptocurrency-tokens nu gezien moeten worden als financiële instrumenten of als iets anders. Die vraag is nog niet eenduidig te beantwoorden. Of iets kan worden aangemerkt als “financieel instrument” is voor een groot deel afhankelijk van de nationale wetgeving in een bepaald land. In de Verenigde Staten wordt in bepaalde opzichten anders aangekeken tegen financiële instrumenten, dan in Nederland of in China. Uiteraard komt dat doordat de wetgeving per land enorm kan verschillen. Regulering ten aanzien van financiële tools is dan ook allesbehalve universeel.

Exacte omschrijving van financiële instrumenten

Regulering is eenvoudiger wanneer financiële instrumenten exact kunnen worden omschreven. Echter is die omschrijving zo ongeveer het grootste probleem. Sommige landen hebben duidelijke formele richtlijnen voor de nauwkeurige omschrijving van financiële instrumenten. Met andere woorden: wanneer een financieel instrument voldoet aan de vastgelegde eigenschappen en criteria en het token heeft bijvoorbeeld een duidelijke economische functie, dan is het in dat desbetreffende land een financieel instrument. In een ander land kan het hetzelfde financiële instrument juist niet voldoen aan die criteria en in dat geval dus ook niet worden aangemerkt als een financieel instrument. Dit is dan ook voorlopig nog een heel grijs gebied.

Verschillende soorten cryptocurrency-tokens

Er worden bij Initial Coin Offerings allerlei soorten cryptocurreny-tokens aangeboden. Sommige tokens worden aangeduid als “betalings-tokens” of “utility-tokens”, maar ook als zogenaamde “beveiligingstokens”. De betalings-tokens kunnen worden gebruikt voor de aankoop van bepaalde digitale assets. De utility-tokens worden vooral gebruikt om mensen (eventueel) in de nabije toekomst toegang te verschaffen, tot een specifiek product of dienstverlening. Wanneer een cryptocurrency-token zijn waarde ontleent aan een externe verhandelbare asset, dan wordt dat token meestal gedefinieerd als een beveiligingstoken en kan dan “in principe” worden onderworpen aan de nationale wet- en regelgeving in een bepaald land.

Overlap van eigenschappen

Echter is het volgens Kerstens in de praktijk nagenoeg onmogelijk om een bepaald token ook daadwerkelijk in een afgebakend hokje te plaatsten en is er sprake van een “overlap” van eigenschappen, binnen de verschillende tokens. Er zijn namelijk bepaalde tokens die duidelijk een object (of iets anders) vertegenwoordigen binnen een blockchain-ecosysteem, maar er zijn ook tokens die eigenlijk niets vertegenwoordigen, maar louter en alleen bestaan als zijnde een “digitale betalingseenheid”. De Bitcoin, Ether en Litecoin zijn hier voorbeelden van. De tokens die wel verbonden zijn aan een asset kunnen verschillende zaken vertegenwoordigen zoals bijvoorbeeld eigendommen van de projecteigenaar, het stemrecht over bepaalde handelingen binnen een blockchain of bepaalde inkomstenbronnen.

Overregulering

Regulering kan ook doorslaan. Hoe we ook tegen de opkomst van ICO’s aankijken, ieder antwoord omtrent deze ingewikkelde materie roept op dit moment waarschijnlijk weer net zoveel nieuwe vragen op. Het is erg interessant om te zien hoe onze overheden daarmee worstelen. De technologische ontwikkelingen vragen uiteraard om zeer goed uitgedachte wet- en regelgeving, maar aan de andere kant ligt overregulering (die de hele blockchain-innovatie compleet zou kunnen afremmen) zeer zeker op de loer. Het Europees Parlement laat in ieder geval zien, dat ze de blockchain serieus nemen en gaat er de komende tijd dan ook intensief mee aan de slag.

Op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op het gebied van blockchaintechnologie? Meld je dan nu aan voor de blogpost!