CBDC staat voor ‘Central Bank Digital Currency’ en stelt een nieuw geldstelsel voor, waarbij reguliere valuta van centrale banken wordt uitgegeven in digitale vorm. CBDC’s bevinden zich nog maar in de onderzoeksfase, maar kunnen mogelijk een aantal voordelen bieden ten opzichte van contant geld en andere vormen van digitale betalingen. Inmiddels buigen verschillende centrale banken (waaronder de Europese Centrale Bank) zich over de implementatie van CBDC-modellen.
Waardoor komen commerciële banken in de problemen?
Wat is een Central Bank Digital Currency (CBDC)?
Hanteren centrale banken rente bij de invoering van een CBDC?
Waarom zou ik geld storten op een CBDC-rekening?
Mag ik straks al mijn centen op een CBDC-rekening zetten?
Wat zijn de nadelen van een CBDC?
Wat zijn de risico’s van het afschaffen van contant geld?
Wat zijn de voordelen van een CBDC?
Zijn commerciële banken voor of tegen de invoering van een CBDC?
Binnen welke digitale systemen kan een CBDC worden uitgevoerd?
Is een CBDC gunstig voor het monetaire beleid?
Welke landen doen onderzoek naar de invoering van een CBDC?
Omvallende banken
De kredietcrisis in 2008 maakte duidelijk hoe sterk banken onderling met elkaar verbonden zijn en hoe kwetsbaar onze wereldwijde economie daardoor is. Eén omvallende bank kan een domino-effect veroorzaken waarbij talloze banken in de vrije val worden meegesleept. Ruim veertien jaar na de kredietcrisis rommelt het weer binnen de bancaire sector. De Amerikaanse Silicon Valley Bank (SVB) ging failliet en de Signature Bank werd door de Amerikaanse toezichthouders gesloten. Daarnaast werd gevreesd voor het voortbestaan van de Amerikaanse First Republic Bank (FRB), maar deze bank werd uiteindelijk gered door elf andere banken, met een kapitaalinjectie van ruim 30 miljard dollar. Ook Credit Suisse kampt al jaren met grote verliezen en wordt bovendien geplaagd door verschillende corruptieschandalen. De Zwitserse bank stond al geruime tijd onder grote druk doordat klanten geen vertrouwen meer hebben in de toekomst van de bank. Spaarders bleven om die reden geld van hun rekeningen halen.
Credit Suisse gered
De grootste aandeelhouder van Credit Suisse is de Saudi National Bank (SNB). Toen de voorzitter van de SNB, Ammar Al Khudairy, afgelopen woensdag liet weten geen extra investeringen in de Zwitserse bank meer te willen doen, verloor Credit Suisse ineens een vijfde van zijn beurswaarde. De paniek was groot. Om te voorkomen dat de bank zou omvallen (met wellicht een domino-effect tot gevolg) werd Credit Suisse voor 3 miljard euro overgenomen door haar concurrent USB. Daardoor kunnen de spaarders voorlopig weer even rustig ademhalen en kan een nieuwe crisis op de internationale financiële markt vooralsnog worden afgewend. Desondanks vragen veel mensen zich op dit moment af hoe stabiel de bancaire sector inmiddels is en of hun spaartegoeden eigenlijk wel veilig zijn bij de banken.
Enorm ingewikkeld
Geld, we kunnen er niet zonder. Waar geld toe dient en waar we het voor nodig hebben, dat weten we allemaal wel. Maar wat is geld nu eigenlijk precies? Geld is in de eerste plaats een waardebepaling. Daarnaast is geld een betaalmiddel en een spaarmiddel. De eerste vormen van geld werden al 2500 v Chr. uitgevonden. In die tijd had geld vaak de vorm van kleine zilveren staven, schelpen en andere ‘gewilde’ ruilmiddelen. Later kreeg geld de vorm van metalen munten en papieren biljetten. In de veertiende eeuw ontstonden in Italië de eerste banken van Europa. Deze banken beheerden het spaargeld van klanten en verstrekten leningen aan mensen die geld nodig hadden. Geld is in principe niets ingewikkelds, maar we hebben het in de loop der eeuwen enorm ingewikkeld gemaakt.
Schuld aan de bank
In de basis is de werking van een bank vrij simpel. Spaarders zetten hun geld op de bank en de bank leent dat geld vervolgens weer uit aan anderen tegen een bepaalde rente. Als je geld nodig hebt – bijvoorbeeld voor het kopen van een huis, het openen van je eigen winkel, het uitvoeren van een verbouwing of het kopen van een auto – dan kun je de bank vragen om geld te storten op je rekening. Echter heeft de bank dat geld in principe niet in munten of biljetten klaar liggen. Het overeengekomen benodigde bedrag wordt in digitale cijfers aan je bankrekening toegevoegd. Op dat moment heb jij een schuld aan de bank. Het bedrag moet immers binnen een bepaalde overeengekomen tijd worden terugbetaald. In het contract met de bank staat nauwkeurig beschreven in hoeveel termijnen en tegen welke rente je het geleende geld moet terugbetalen.
Bankrun
Wanneer teveel spaarders hun spaargeld om welke reden dan ook terug willen, dan ontstaat er een ‘bankrun’ en komt een bank in de problemen. De bank heeft dat geld immers uitgeleend en niet meer zelf in bezit. Een bankrun leidt meestal tot een acuut liquiditeitsprobleem, waardoor de bank failliet kan gaan. Als een bank in de problemen komt en de overheid bijspringt dan moeten wij (de belastingbetalers) de bank overeind houden met belastinggeld. We redden de banken dan in feite met ons eigen geld en worden daarmee als het ware onze eigen schuldeiser. Een vrij aparte situatie dus.
Waardoor komen commerciële banken in de problemen?
Banken komen in de problemen door verschillende factoren, zoals:
Slechte leningen
Als banken geld uitlenen aan klanten die niet in staat zijn om hun leningen terug te betalen, dan kan dit leiden tot een hoog percentage slechte leningen in de portefeuille van de bank. Dit kan resulteren in aanzienlijke verliezen voor de bank en kan de financiële stabiliteit van de bank in gevaar brengen.
Verkeerd risicobeheer
Ook is er bij banken vaak sprake van verkeerd risicobeheer. Als banken te veel risico’s nemen bij hun beleggingen, bijvoorbeeld door te veel te investeren in één bepaald type activa, dan kan dit leiden tot grote verliezen als de marktomstandigheden plotseling veranderen. Verkeerd risicobeheer kan ook leiden tot onvoldoende kapitaalbuffers om de geleden verliezen op te vangen.
Fraude en wanbeheer
Als bankmedewerkers fraude plegen of zich schuldig maken aan wanbeheer, dan kan dit ernstige gevolgen hebben voor de bank. Dit kan bijvoorbeeld leiden tot hoge boetes en strafrechtelijke vervolging, wat de financiële positie van de bank ernstig kan schade.
Beroerd management
Beroerd management kan leiden tot inefficiëntie en slechte besluitvormingsprocessen, waardoor de bank kwetsbaar wordt voor financiële problemen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren als het management van de bank niet in staat is om de kosten te beheersen of als het management niet reageert op veranderingen in de markt.
Externe factoren
Ook externe factoren, zoals een economische recessie of veranderingen in de wet- en regelgeving, kunnen de financiële stabiliteit van een bank bedreigen. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren als de economische groei stagneert en het aantal slechte leningen toeneemt, waardoor de banken worden gedwongen om hun balans te herstructureren en hun kapitaalbuffers te versterken. Central Bank Digital Currency’s (CBDC’s) kunnen mogelijk een aantal van de bovenstaande problemen die banken ondervinden helpen aanpakke, door een verbeterde transparantie, efficiëntere transacties, verbeterde risicobeheersing en meer financiële stabiliteit. Bovendien kunnen CBDC’s ervoor zorgen dat klanten minder afhankelijk zijn van commerciële banken.
Wat is een Central Bank Digital Currency (CBDC) precies?
Een Central Bank Digital Currency (CBDC) is digitaal fiatgeld dat wordt uitgegeven door centrale banken zoals bijvoorbeeld De Nederlandsche Bank (DNB), de Europese Centrale Bank (ECB), de Britse Bank of England of de Amerikaanse Federal Reserve (FED), in plaats van door commerciële banken. Centrale banken hebben een zeer belangrijke functie binnen ons geldsysteem. Ze voeren monetair beleid uit, bevorderen het betalingsverkeer, brengen een gewenste hoeveelheid geld in circulatie, gaan de verspreiding van vervalste bankbiljetten tegen en houden scherp toezicht op de financiële instellingen.
Prijsstabiliteit
Bovendien bewaken de centrale banken de prijsstabiliteit en kunnen ze ingrijpen wanneer er een te hoge inflatie dreigt. Centrale banken worden ondersteund door de overheid en daarmee wordt het geld dat deze banken beheren en uitgeven optimaal beschermd. Het geld bij de centrale banken wordt gedekt door overheidsdepositiegarantiestelsels, die de deposities van spaarders tot een bepaald vastgesteld bedrag garanderen, in geval van een faillissement. Een Central Bank Digital Currency is dan weliswaar een digitale vorm van fiatgeld, maar geniet exact dezelfde bescherming, omdat deze wordt uitgegeven door centrale banken.
Speculatie
In tegenstelling tot commerciële banken worden centrale banken niet geacht om op grote schaal te speculeren op de wereldwijde financiële markten. Commerciële banken daarentegen speculeren wél vaak op financiële markten, om winsten te behalen voor de bank zelf en haar aandeelhouders. Deze speculaties zijn echter nooit zonder risico en grote verliezen op speculatieve beleggingen kunnen de liquiditeit van een bank ernstig aantasten en leiden tot een faillissement. Bij een CBDC staan de commerciële banken in principe buitenspel. Een CBDC wordt niet uitgeleend of gebruikt voor andere doeleinden, maar is altijd direct beschikbaar voor het publiek.
Digitale euro
De Europese Centrale Bank onderzoekt de mogelijkheden van een digitale euro. Daarbij wordt gekeken naar welke haken en ogen er zitten aan een eventuele invoering van een CBDC, zoals beleidsmatige, juridische en technische obstakels. De invoering van een CBDC heeft ongetwijfeld gevolgen voor commerciële banken. Daarom heeft de ECB het idee geopperd om een limiet van € 3000 (of een ander vastgesteld maximum bedrag) op te leggen aan CBDC-rekeningen, om te voorkomen dat spaarders al hun geld overzetten van commerciële banken (zoals bijvoorbeeld ABN Amro, ING Bank of de Rabobank), naar de digitale spaarrekening van de centrale bank. Als dat zou gebeuren dan zouden namelijk alle commerciële banken kunnen omvallen en dat zou ingrijpende gevolgen hebben voor de hele financiële infrastructuur. Wanneer je een bedrag op je CBDC-spaarrekening zet, dan wordt daar niet mee gespeculeerd. Het is jouw geld. Je krijgt daar wél of géén rente over en je kunt het eraf halen en bijstorten wanneer je dat wilt, zonder dat je daar enig risico mee loopt.
Hanteren centrale banken rente bij de invoering van een CBDC?
Centrale banken kunnen rente hanteren bij de invoering van een Central Bank Digital Currency. Rente is een belangrijk instrument voor de monetaire beleidsvoering van centrale banken. Bij het invoeren van een CBDC, kan de centrale bank besluiten om rente te heffen op de uitstaande CBDC-saldi. Dit kan de vraag naar CBDC’s beïnvloeden en zo het monetaire beleid sturen. Als de rente op een CBDC hoger is dan de rente op traditionele bankdeposito’s, dan kan dit de vraag naar CBDC’s vergroten. Dit kan leiden tot meer geld dat bij de centrale bank wordt aangehouden in plaats van bij commerciële banken, waardoor de liquiditeit van het banksysteem wordt verminderd.
Stimuleren van economische groei
Aan de andere kant kan de centrale bank ook besluiten om negatieve rentetarieven te hanteren op CBDC’s, om de vraag naar CBDC’s te verminderen en geld aan te moedigen om door te stromen naar de economie, om zo de economische groei te stimuleren. Met andere woorden: het hanteren van rente op een CBDC is een belangrijk monetair beleidsinstrument, waarmee centrale banken de geldmarkt kunnen sturen en de economie kunnen beïnvloeden.
Waarom zou ik geld storten op een CBDC-rekening?
Een van de voornaamste redenen om geld op een CBDC-rekening te storten is de hoge mate van bescherming en zekerheid die je geniet. Het geld blijft altijd van jou, ongeacht welke ‘gekke’ dingen de bank ook met jouw centen doet. Je bent het geld dus niet kwijt als de bank om welke reden dan ook omvalt. De Amerikaanse Silicon Valley Bank (die zo’n 209 miljard dollar aan bezittingen vertegenwoordigde) moest een verlies nemen op haar investeringen, waardoor de spaarders dachten dat de bank snel zou omvallen. Nadat de rekeninghouders massaal hun geld opnamen kwam de SVB ook daadwerkelijk in een lastig parket terecht en ging deze uiteindelijk failliet.
Volledige compensatie van spaartegoeden
Echter hoefden de spaarders bij de Silicon Valley Bank niet te vrezen dat ze hun geld kwijt waren, omdat de Amerikaanse centrale bank (de Federal Reserve) alle banktegoeden garandeerde. Als de Federal Reserve niet had ingegrepen door de volledige spaartegoeden te compenseren, dan zouden de spaarders een groot deel van hun geld (het bedrag dat uitkwam boven het reguliere depositiegarantiebedrag van 250.000 dollar per rekeninghouder) kwijt zijn geweest. Bij een CBDC kan dat in principe niet gebeuren.
Mag ik straks al mijn centen op een CBDC-rekening te zetten?
Nee, dat is niet de bedoeling. Het maximale bedrag op een CBDC (van bijvoorbeeld € 3000) voor een CBDC-rekening moet voorkomen dat commerciële banken failliet gaan, als klanten plotseling al hun geld opnemen. Als spaarders al hun geld van de commerciële banken afhalen en overzetten op een CBDC-rekening, dan zal de ene na de ander commerciële bank in no time omvallen. Met andere woorden: als dat gebeurt dan stort ons hele financiële systeem als een kaartenhuis in elkaar. En daar is niemand bij gebaat. Daarom wil de Europese Centrale Bank gefaseerd overgaan naar een solide evenwicht tussen CBDC-rekeningen en de commerciële banken. Desondanks heeft de introductie van een Central Bank Digital Currency ongetwijfeld gevolgen voor het verdienmodel van de commerciële banken.
Minder gevoelig voor faillissementen
Het domino-effect van omvallende banken (dat optreedt wanneer er een grote bank omvalt), wordt vaak veroorzaakt doordat banken elkaar allerlei soorten leningen hebben verstrekt. Hierdoor zijn de banken van elkaar afhankelijk. Een bank die geld heeft uitgeleend aan een bank die failliet gaat kan in principe fluiten naar haar centen, als de overheid niet bereid is om de omgevallen bank te redden. Doordat een CBDC in de basis niet gelieerd is aan commerciële banken, is deze veel minder gevoelig voor faillissementen van deze financiële instellingen.
Wat zijn de nadelen van een CBDC?
Een nadeel van CBDC kan zijn dat een centrale bank die een dergelijke digitale valuta uitgeeft, de volledige controle heeft en precies kan zien waaraan je iedere cent spendeert. Contant geld daarentegen is anoniem, waardoor niemand kan zien wat je precies koopt en hoeveel geld je aan iets uitgeeft. Een CBDC biedt mensen dan ook veel minder privacy. Daarnaast is digitaal geld veel kwetsbaarder voor fraude en oplichting door hackers dan contant geld. Bovendien kunnen CBDC’s verloren gaan door cyberaanvallen, waardoor de financiële stabiliteit van de uitgevende landen ernstig in gevaar kan worden gebracht.
Fundering van onze bestaanszekerheid
Bij een eventuele invoering van een digitale munt moet ons geld dan ook 100% gegarandeerd zijn. Geld is immers de fundering van onze bestaanszekerheid. Echter is het bieden van volledige zekerheid binnen digitale systemen vooralsnog een utopie. CBDC’s kunnen de manier waarop de centrale banken hun monetaire beleid vandaag de dag uitvoeren ingrijpend veranderen. Omdat een CBDC digitaal is kunnen centrale banken rechtstreeks invloed uitoefenen op de geldhoeveelheid en de specifieke rentetarieven. Hierdoor kan de financiële stabiliteit worden beïnvloed.
Gevolgen voor informele economieën
Als al ons geld digitaal wordt en er een einde zou komen aan de mogelijkheid van contante betalingen, dan heeft dat grote gevolgen voor tal van economieën in de wereld. In veel landen (zoals bijvoorbeeld Brazilië, India, Nigeria, Ghana en Mexico) is sprake van een belangrijke ‘informele economie’, waar een groot deel van de betalingen plaatsvindt met contant geld. Wanneer de betalingen alleen nog maar digitaal kunnen plaatsvinden, dan worden mensen in deze landen met een zeer groot probleem geconfronteerd. Ze hebben namelijk niet altijd de middelen om deel te nemen aan de formele economie.
Inclusieve economie en meer financiële stabiliteit
Aan de andere kant kunnen CBDC’s nieuwe mogelijkheden bieden voor mensen zonder toegang tot banken en andere financiële diensten. De nadelen van een CBDC wegen echter niet allemaal even zwaar en veel van deze uitdagingen kunnen wellicht worden getackeld, met een goed doordacht beleid en de juiste beveiligingsmaatregelen. Mits goed aangepakt kunnen CBDC’s zeer zeker bijdragen aan een meer inclusieve economie en meer financiële stabiliteit.
Wat zijn de risico’s van het afschaffen van contant geld?
Aan het afschaffen van contant geld kleven heel wat nadelen en risico’s. Niet iedereen heeft toegang tot digitale betalingen, dus het afschaffen van contant geld kan leiden tot uitsluiting van mensen die geen toegang hebben tot of geen gebruik kunnen maken van digitale betalingen. Digitale betalingen brengen altijd bepaalde risico’s met zich mee, zoals cybercriminaliteit en fraude. Veel mensen geven daarom de voorkeur aan contant betalen vanwege de veiligheid en privacy. Als contant geld wordt afgeschaft en digitale betalingen de norm worden, dan kan dit leiden tot een monopoliepositie voor bedrijven die deze betalingen verwerken, wat vervolgens weer kan leiden tot hogere transactiekosten en minder keuze voor consumenten.
Afhankelijkheid van technologie
Wanneer contant geld wordt aangeschaft dan zijn mensen volledig afhankelijk van technologie en elektronische apparaten om transacties te kunnen uitvoeren. Als deze apparaten niet beschikbaar zijn of de technologie faalt, dan kunnen er geen betalingen plaatsvinden. Daarom is het belangrijk om een evenwicht te vinden tussen het bevorderen van digitale betalingen met een CBDC en het behouden van de mogelijkheid om contant geld te gebruiken, zodat mensen een keuze hebben en niet worden uitgesloten van financiële transacties.
Wat zijn de voordelen van een CBDC?
Een CBDC maakt snelle en efficiënte transacties mogelijk, omdat ze digitaal zijn en direct naar andere rekeningen kunnen worden overgemaakt. Hierdoor wordt het hele betalingsproces vereenvoudigd en versneld. Bovendien kunnen de transactiekosten omlaag omdat er geen derde partijen meer nodig zijn, om de betalingen te verwerken. Daarnaast is digitaal geld lastiger te vervalsen dan contant geld, waardoor fraude effectiever kan worden tegengegaan.
Betere bescherming tegen inflatie en deflatie
Ondanks de mogelijke privacy-gevaren kan een CBDC ook bijdragen aan een betere controle over de geldhoeveelheid en het monetaire beleid, waardoor er een betere bescherming kan worden geboden tegen inflatie en deflatie. Bovendien kunnen CBDC’s bijdragen aan de ontwikkeling van platformen, voor geheel nieuwe innovatieve financiële diensten. Het succes van een CBDC zal voor het overgrote deel afhankelijk zijn van de manier waarop ze uiteindelijk zullen worden geïmplementeerd en het specifieke beleid van de centrale banken die ze uitgeven.
Oude patronen doorbreken
Na de kredietcrisis in 2008 beloofden de banken om hun oude patronen te doorbreken en een ander ‘gezonder’ beleid te gaan voeren, maar inmiddels is gebleken dat van die beloften maar bitter weinig is terechtgekomen. De banken nemen nog steeds overmatige risico’s, waardoor ze worden blootgesteld aan grote verliezen. Veel banken hebben nog steeds niet voldoende kapitaalbuffers, waardoor ze deze verliezen niet adequaat kunnen opvangen. Bovendien proberen commerciële banken nog steeds op allerlei manieren de wet- regelgeving te omzeilen, om zoveel mogelijk winst te maken.
Risicovolle beslissingen
Tevens ligt er te veel nadruk op de korte-termijnwinsten, in plaats van op lange-termijnwinsten en stabiliteit. Veel banken nemen nog altijd risicovolle beslissingen die op korte termijn succesvol en winstgevend lijken, maar in feite zeer schadelijk kunnen zijn voor de bank en het gehele financiële systeem. Echter zijn er ook banken die na de kredietcrisis wel degelijk een andere koers zijn gaan varen. Na de bankencrisis werd de wet- en regelgeving ten aanzien van de financiële crisis aangescherpt en veel banken hebben zelf ook belangrijke veranderingen aangebracht in hun beleid, om herhaling van een kredietcrisis zoals veertien jaar geleden te voorkomen.
Zijn commerciële banken voor of tegen de invoering van een CBDC?
Het ligt natuurlijk voor de hand dat commerciële banken niet staan te springen om de invoering van een CBDC. Het nieuwe geldstelsel vormt zonder meer een bedreiging voor hun bestaansrecht. De nieuwe digitale valuta kunnen immers een alternatief bieden voor traditionele bankrekeningen en de betalingssystemen, die op dit moment worden aangeboden door commerciële banken zoals ING Bank, ABN Amro, Rabobank en de Volksbank. Een Central Bank Digital Currency kan de vraag naar financiële producten en diensten van commerciële banken sterk verminderen. Bovendien kunnen CBDC’s de manier waarop geld wordt gecreëerd en wordt uitgeleend totaal veranderen. Als veel spaarders hun geld storten bij een centrale bank, dan hebben commerciële banken minder geld om uit te lenen en maken zij dus ook veel minder winst.
Verschillende CBDC-modellen
Desondanks zouden commerciële banken ook een belangrijke rol kunnen spelen bij de uitgifte en distributie van Central Bank Digital Currency’s . Zo zouden commerciële banken bepaalde diensten kunnen leveren, zoals bijvoorbeeld geldautomaten en digitale wallets. Op dit moment is nog zeer onduidelijk welke invloed de opkomst van de CBDC precies zal hebben op commerciële banken en hoe deze in de praktijk kan worden geïmplementeerd. Er zijn verschillende CBDC-modellen en de manier waarop deze nieuwe digitale valuta worden uitgevoerd zal waarschijnlijk ook van land tot land verschillen.
Binnen welke digitale systemen kan een CBDC worden uitgevoerd?
De technologie en digitale infrastructuur die door de centrale banken wordt gekozen voor het uitvoeren van een CBDC, zal afhangen van het specifieke model, ontwerp en de doelstellingen van de digitale valuta. Een CBDC kan gebruikmaken van verschillende digitale systemen om het uitgeven en beheren van de nieuwe digitale valuta mogelijk te maken, zoals bijvoorbeeld:
- Blockchaintechnologie
- Betalingsgateways
- Open Banking
- Cloud computing
- Biometrische authenticatie
- Big Data-analyse
- Mobile banking
Blockchaintechnologie
Distributed Ledger Technology (DLT) is een verzamelnaam voor verschillende soorten gedecentraliseerde grootboektechnologieën, waaronder blockchaintechnologie. Een CBDC kan worden uitgegeven en beheerd binnen een blockchainnetwerk om de transparantie, veiligheid en efficiëntie van CBDC-transacties te vergroten. Binnen de blockchain worden alle transacties vastgelegd in een openbaar register, waarbij gebruik wordt gemaakt van cryptografie. Wanneer CBDC-transacties worden uitgevoerd binnen een blockchain-ecosysteem kunnen de risico’s van fraude en hacking sterk worden verminderd en kunnen transactiekosten aanzienlijk worden verlaagd.
Smart contracts
Een CBDC kan gebruikmaken van smart contracts om verschillende transacties uit te voeren, zoals bijvoorbeeld het automatisch betalen van rente op spaarrekeningen van klanten of het innen van belastingen. Smart contracts zijn geautomatiseerde contracten (vastgelegd in computercode) die uitvoering van transacties automatisch kunnen regelen.
Tokenisatie
Een token is een digitale representatie van een actief, dat kan worden verhandeld op een blockchainplatform. Tokenisatie is het proces van het omzetten van activa in digitale tokens op een blockchain. Een Central Bank Digital Currency kan worden uitgegeven als een token binnen een blockchainnetwerk, waardoor transacties efficiënter en transparanter worden. Tokenisatie biedt verschillende voordelen voor CBDC’s en kan de risico’s van fraude aanzienlijk verkleinen. Digitale valuta die worden uitgegeven als tokens op een blockchain zijn namelijk veel moeilijker te vervalsen of te kopiëren dan fysieke bankbiljetten. Hierdoor kan de integriteit van het financiële systeem worden versterkt.
Snellere transacties en lagere transactiekosten
Bovendien kan tokenisatie bijdragen aan snellere transacties. CBDC-tokens kunnen sneller worden overgedragen en geverifieerd dan traditionele betalingen, omdat ze gebruikmaken van de snelheid en efficiëntie van blockchaintechnologie. Dit kan leiden tot een betere gebruikerservaring en meer efficiënte CBDC-transacties. Daarnaast kunnen CBDC-tokens lagere transactiekosten hebben dan traditionele bankoverschrijvingen en creditcardbetalingen.
Verschillende blockchain-ecosystemen
Door middel van tokenisatie kunnen de CBDC-tokens worden getraceerd vanaf het moment dat ze worden uitgegeven, tot aan de ontvanger. CBDC-tokens kunnen worden uitgegeven binnen verschillende blockchain-ecosystemen en kunnen interoperabel zijn tussen verschillende financiële instellingen. Dit kan helpen om de adoptie van Central Bank Digital Currency’s te bevorderen en een naadloze integratie van digitale valuta in het bredere financiële ecosysteem mogelijk te maken.
Digital Identity Management
Het is erg belangrijk dat onze persoonlijke gegevens binnen digitale systemen veilig worden beheerd. Digital Identity Management is een systeem voor het beheren van digitale identiteiten, waaronder biometrische gegevens, digitale certificaten en persoonlijke informatie. Een CBDC kan Digital Identity Management gebruiken om bankklanten te authenticeren en transacties veiliger te maken.
Decentralized Identifiers (DID’s)
Blockchaintechnologie maakt nieuwe manieren mogelijk voor online identificatie van bankklanten. Op dit moment worden er verschillende soorten ‘Decentralized Identifiers (DID’s)’ ontwikkeld. Deze DID’s zijn unieke gedecentraliseerde identificatoren die geen centrale autoriteit vereisen om te beheren of te verifiëren. In plaats daarvan gebruiken ze gedecentraliseerde technologieën zoals bijvoorbeeld blockchain, om een veilige, zelf-soevereine en gedistribueerde identiteit mogelijk te maken. Hierdoor kunnen bankklanten de volledige controle houden over hun persoonlijke gegevens en bepalen zij zelf hoe deze informatie wordt gedeeld met andere partijen.
Open en interoperabel digitaal ecosysteem
Het voornaamst doel van DID’s is het creëren van een open en interoperabel digitaal ecosysteem voor digitale identiteit. Met DID’s kunnen bankklanten (en andere gebruikers) hun digitale identiteit zelf beheren, zonder afhankelijk te zijn van tussenpersonen of centrale autoriteiten, zoals bijvoorbeeld overheden of bedrijven. Dit kan de privacy en veiligheid van bankklanten verbeteren, omdat persoonlijke gegevens niet langer worden opgeslagen op centrale servers die kwetsbaar zijn voor hackers en datalekken.
Biometrische authenticatie
Ook kan voor de identificatie van bankklanten gebruik worden gemaakt van biometrische authenticatie, waarbij onder andere vingerafdrukken, gezichtsherkenning en stemherkenning worden gebruikt, om gebruikers te authenticeren. Een CBDC kan biometrische authenticatie gebruiken om transacties veiliger en eenvoudiger te maken.
Big Data-analyse
Daarnaast kunnen centrale banken gebruikmaken van Big Data-analyse voor het analyseren van grote hoeveelheden gegevens, om patronen en trends te identificeren. Een CBDC kan Big Data-analyse gebruiken om inzicht te krijgen in het gedrag van bankklanten, maar ook om bijvoorbeeld fraude en witwaspraktijken tegen te gaan.
Onvoldoende schaalbaar
En hoewel blockchaintechnologie kan bijdragen aan de veiligheid van digitale transacties, is blockchain op dit moment wellicht nog niet geschikt voor het uitvoeren van een CBDC. Blockchainnetwerken zijn op dit ogenblik nog niet voldoende schaalbaar en hebben nog niet voldoende capaciteit om grote hoeveelheden CBDC-transacties te verwerken.
Betalingsgateways
Betalingsgateways zijn digitale systemen die betalingen mogelijk maken via verschillende kanalen, zoals online betalingen, mobiele betalingen en point-of-sale terminals. Een betalingsgateway fungeert als het ware als een tussenpersoon, die ervoor zorgt dat de financiële transactie veilig en efficiënt verloopt. De betalingsgateway kan worden gebruikt om de betaling te verwerken en te autoriseren. Daarnaast controleert de gateway of de verzender van de transactie voldoende kredietwaardig is om te betaling uit te voeren. Een CBDC kan gebruikmaken van al reeds bestaande betalingsgateways, om de acceptatie en het gebruik van de digitale valuta te vergemakkelijken. Betalingsgateways kunnen verschillende soorten betalingen verwerken, waaronder creditcardbetalingen, bankoverschrijvingen en andere digitale betalingsmethoden.
Open Banking
Open Banking is een systeem waarbij banken openstaan voor het delen van gegevens met andere financiële instellingen, fintech-bedrijven en derde partijen. Een CBDC kan gebruikmaken van open banking om de integratie met andere financiële diensten te vergemakkelijken en het eenvoudiger te maken voor gebruikers om toegang te krijgen tot hun CBDC-rekeningen. Het doel van Open Banking is om de concurrentie in de financiële sector te vergroten en innovatie te stimuleren, door het creëren van een open en interoperabel ecosysteem. Hierdoor hebben klanten meer keuze in financiële diensten en producten en kunnen financiële instelling beter inspelen op de behoefte van klanten.
API’s
Bij Open Banking wordt gebruikgemaakt van API’s die de financiële gegevens veilig kunnen uitwisselen tussen verschillende partijen. Met deze API’s kunnen externe partijen toegang krijgen tot klantgegevens, zoals transactie-informatie en accountgegevens, waardoor ze geheel nieuwe diensten en producten kunnen ontwikkelen voor bankklanten.
Cloud Computing
Ook zouden centrale banken gebruik kunnen maken van clouddiensten voor het uitgeven en beheren van CBDC’s. Cloud Computing is een technologie waarbij hardware- en softwarebronnen worden geleverd via internet. Een Central Bank Digital Currency kan gebruikmaken van Cloud Computing om de opslag en verwerking van transactiegegevens efficiënter te maken, de schaalbaarheid te verbeteren, de betrouwbaarheid te vergroten en de kosten te verlagen.
Mobile Banking
Mobile Banking is een systeem waarbij bankdiensten worden aangeboden via mobiele apparaten, zoals smartphones en tablets. Een CBDC kan worden gebruikt om mobiele betalingen te doen en transacties uit te voeren via mobiele bank-apps. Met Mobile Banking worden gebruikers in staat gesteld om bankzaken te regelen op ieder gewenst moment en op elke locatie waar ze toegang hebben tot het internet. Met Mobile Banking kunnen bankklanten verschillende taken uitvoeren, zoals bijvoorbeeld het controleren van hun saldo en transactiegeschiedenis, het overboeken van geld naar andere bankrekeningen en het aanvragen van leningen.
Populariteit
In landen zoals Kenia, India, China, Zuid-Afrika, maar ook de Verenigde Staten wordt veel gebruikgemaakt van Mobile Banking. De populariteit ervan is vooral te danken aan het gemak, de toegankelijkheid, de snelheid en de efficiëntie van online transacties. Bovendien maakt Mobiel Bankieren gebruik van geavanceerde beveiligingstechnologieën (zoals tweestapsverificatie en biometrische authenticatie) om ervoor te zorgen dat de financiële gegevens van bankklanten veilig worden beheerd en optimaal zijn beschermd tegen fraude. Omdat er voor Mobile Banking minder fysieke infrastructuur nodig is (zoals bijvoorbeeld bankkantoren en geldautomaten) kunnen er veel kosten worden bespaard.
Is een CBDC gunstig voor het monetaire beleid?
Central Bank Digital Currency’s worden ontworpen om de voordelen van digitale betalingen te combineren met de stabiliteit en betrouwbaarheid van traditionele valuta. CBDC’s hebben het potentieel om verschillende voordelen te bieden, waaronder het verminderen van de afhankelijkheid van contant geld, het verhogen van de efficiëntie van betalingen en het verbeteren van financiële inclusie. Daarnaast kunnen CBDC’s worden gebruikt voor macro-economische doeleinden, zoals het vergroten van de controle van centrale banken over de geldhoeveelheid en het stimuleren van economische groei. De exacte vorm en implementatie van CBDC’s zal echter afhangen van de specifieke context en doelstellingen van iedere individuele centrale bank.
Impact op de bredere economie
Hoewel CBDC’s veel potentieel hebben, zijn er ook behoorlijk wat uitdagingen en risico’s verbonden aan de uitgifte en implementatie ervan. Een van de belangrijkste uitdagingen is het garanderen van de veiligheid en beveiliging van de digitale valuta. Bovendien moeten centrale banken ook rekening houden met de impact van CBDC’s op de bredere economie, inclusief het effect op commerciële banken en de wereldwijde financiële stabiliteit. Echter is het nog veel te vroeg om definitieve conclusies te trekken over de opkomst van CBDC’s. Desondanks lijkt het erop dat Central Bank Digital Currency’s de potentie hebben om het geldstelsel ingrijpend te veranderen.
Welke landen doen onderzoek naar de invoering van een CBDC?
Op dit moment zijn er verschillende landen en centrale banken die onderzoek doen naar de uitgifte van CBDC’s waaronder:
- De Europese Unie
- Zweden
- Zwitserland
- De Verenigde Staten
- Canada
- Rusland
- OekraÏne
- China
- Japan
- Turkije
- Singapore
- Zuid-Korea
- Australië
- Brazilië
- Venezuela
- Ecuador
- Ghana
- Saoedi-Arabië
- Thailand
- Filippijnen
- De Bahama’s
Op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op het gebied van blockchaintechnologie? Meld je dan nu aan voor de blogpost!
Laat een reactie achter