Libra was een concept voor de ontwikkeling van een cryptocurrency, die zou worden uitgegeven door Facebook. Volgens sommige blockchainexperts had het crypto-avontuur van Facebook de potentie om te gaan zorgen, voor een massale adoptie van digitale valuta door het grote publiek. Maar was de Libra eigenlijk wel een gedecentraliseerde cryptocurrency zoals Bitcoin? Ondanks dat de aankondiging van de plannen voor een eigen cryptocurrency door veel mensen met enthousiasme werd ontvangen, werd de Libra door overheden en centrale banken sterk bekritiseerd. De Facebook-coin zou in 2020 op de markt worden gebracht, maar zover kwam het nooit. Mede door problemen op het gebied van regulering werd het ambitieuze project begin 2022 beëindigd.
Waarom wilde Facebook de Libra lanceren?
Wanneer zou Facebook de Libra op de markt brengen?
Wat konden Facebook-gebruikers met de Libra doen?
Wat was de Libra Association Council?
Mag Facebook zich zomaar als een bank gaan gedragen?
Hoe zou de Libra worden gegenereerd?
In welke programmeertaal zou de Libra worden geschreven?
Kon de Libra worden gebruikt in combinatie met een crypto-wallet?
Wat wilde Facebook met het project bereiken?
Konden er ook smart contracts worden uitgevoerd op de blockchain?
Wat was het verdienmodel van de Libra?
Wat was de kritiek op Facebook?
Was er animo om te gaan investeren in de Libra?
Welk doel had de Libra Reserve?
Was de Libra eigenlijk wel een echte cryptocurrency?
Zou de Libra volledig neutraal en onafhankelijk zijn geweest?
Instabiele karakter van crypto coins
De Verenigde Staten loopt voorop wat betreft de wereldwijde blockchain-investeringen, gevolgd door China, het Verenigd Koninkrijk, Singapore en Zuid-Korea. Met name uit de VS, maar ook uit Europese en Aziatische landen komt echter steeds meer kritiek op digitale valuta. Die kritiek wordt vooral ingegeven door het instabiele karakter van crypto-coins, maar ook het gegeven dat cryptocurrency’s op grote schaal worden gebruikt door criminelen, maakt dat deze ontwikkeling op veel weerstand stuit. Niet alleen bij overheden, maar ook bij centrale banken. Sommige mensen beschouwen het feit dat er internationale betaalmiddelen kunnen worden gecreëerd – zonder de betrokkenheid van overheden en banken – niet per se als een positieve ontwikkeling.
Waarom wilde Facebook de Libra lanceren?
De Libra werd gepresenteerd als een wereldwijde digitale valuta en een financiële infrastructuur. Het betrof een concept voor een door Facebook gebouwde digitale asset, die werd ondersteund door een permissioned blockchainplatform. Net zoals bij Bitcoin en veel andere cryptocurrency’s zou ook de Libra gebruikmaken van encryptie en gedistribueerde grootboektechnologie. De digitale Facebook munt werd ook wel aangemerkt als een zogenaamde ‘stablecoin‘, omdat de waarde van dergelijke crypto-activa over het algemeen stabieler blijft. De prijs van een stablecoin kan namelijk worden gekoppeld aan traditionele valuta of commodity’s zoals goud, zilver en olie. De crypto-coin van Facebook was vernoemd naar de oud-Romeinse gewichtsmaat Libra. Facebook was van plan om de meer dan 1.7 miljard mensen die vandaag de dag nog steeds verstoken zijn van toegang tot banken en andere financiële dienstverlening, te voorzien van een eigen bankrekening.
Wanneer zou Facebook de Libra op de markt brengen?
Het was de bedoeling dat de Libra in de loop van 2020 zou worden geïntroduceerd. De introductie van de Libra was ongetwijfeld niet zonder slag of stoot gegaan. Waarschijnlijk zou Facebook nog op heel wat tegenwerking zijn gestuit. En ook niet helemaal onterecht. De impact van social media op onze huidige samenleving is gigantisch en zoals we inmiddels weten niet altijd even positief. Het is soms bizar als we ons realiseren hoe social media de menselijke interacties op allerlei niveaus hebben veranderd. De macht van een platform zoals Facebook – dat zoveel persoonlijke data genereert en wereldwijd verspreidt – is natuurlijk enorm.
Wat konden Facebook-gebruikers met de Libra coin doen?
Veel cryptocurrency’s zoals Bitcoin en Ethereum kampen met schaalbaarheidsproblemen. Deze problemen hebben vooral betrekking op de blokgrootte, het validatieproces (reactietijd) en de beloningsmechanismen. Een aantal van die problemen zullen dan ook eerst moeten worden opgelost om gebruiksvriendelijke blockchains te realiseren. Er ontstaan dan gedecentraliseerde netwerken die door een groot publiek kunnen worden gebruikt en waarop transacties en decentrale applicaties (dApps), snel en veilig kunnen worden uitgevoerd. Daarom voert een blockchainnetwerk zoals bijvoorbeeld Ethereum, een aantal ingrijpende upgrades uit om het platform schaalbaarder te maken. Daarbij schakelt Ethereum geleidelijk aan over van het consensus-protocol Proof of Work (PoW) naar Proof of Stake (PoS). Volgens Facebook had Libra de potentie om de allereerste digitale valuta worden, die echt massaal zou worden geadopteerd door een enorm publiek. De Libra moest zo worden ontwikkeld dat niet alleen Facebook, maar in principe iedereen – zowel particulieren als bedrijven – de coin gemakkelijk konden accepteren en verzenden met een crypto-wallet.
Privacy-aspecten en cybercrime
Op dit moment (maart 2022) zijn er wereldwijd ongeveer zo’n 2.9 miljard maandelijkse Facebook-gebruikers, waarvan er miljoenen mensen dagelijks op het platform inloggen via mobiele apparaten. Continu worden er onnoemelijk veel posts geplaatst met vele miljoenen likes en dagelijks worden er ook nog zo’n 350 miljoen foto’s gepubliceerd. De massale digitale interactie tussen mensen en hun persoonlijke gegevens wereldwijd is dan ook ongekend. Dat deze wereldwijde verbondenheid gepaard gaat met zeer grote risico’s op het gebied van privacyschending en cybercrime dat weten we wel. We hebben er echter over het algemeen geen idee van hoe groot die risico’s – en de daarbij behorende kwetsbaarheid – nu eigenlijk precies zijn.
Communicatie
Technologie brengt mensen dichter bij elkaar en transformeert de manier waarop we met elkaar communiceren. Het delen van je hele leven met alle andere mensen op de wereld, was nog nooit eerder zo eenvoudig. We geven een duimpje aan alles waar we van houden en wat bij ons past. Vervolgens delen we deze ideeën, gebeurtenissen, producten en diensten, met iedereen waarmee we dat maar willen delen. Mensen verbinden zich met bedrijven en delen hun voorkeur voor merken met al hun vrienden. Door Facebook kunnen bedrijven sneller worden verbonden aan de vrienden van hun klanten en kunnen bedrijven sneller mensen vinden, die bereid zijn om naar hen te luisteren.
Delen, delen en nog eens delen!
We delen alles wat we maar willen delen. Je bruiloft, je pasgeboren kroost, de aanbouw van je woning, je mooi aangelegde tuin, je dochter met haar allereerste zwemdiploma en de gezellige barbecue tijdens het bedrijfsuitje. Alles maar dan ook alles wat we meemaken delen we op Facebook. Maar wat zijn eigenlijk de risico’s van het delen van al die informatie? Het overmatig delen van al die informatie kan wel degelijk grote gevolgen hebben voor de persoonlijke veiligheid van mensen. Je Facebook-timeline is tenslotte een zeer overzichtelijk plakboek voor cybercriminelen, en afhankelijk van je privacy-instellingen heeft iedereen snel toegang tot alle dingen die je ooit hebt gepost. Niet alleen tot je persoonlijke informatie, maar ook tot alle interacties die je op een bepaald moment met andere Facebook-gebruikers hebt gehad. Door al die informatie kunnen criminelen heel eenvoudig je gedragspatronen in kaart brengen en daar vervolgens hun voordeel mee doen.
Facebook en privacy
Facebook heeft in het verleden meermaals laten zien, dat het platform het niet zo nauw neemt met de privacyregels. Het Cambridge Analytica-schandaal – waarbij de persoonlijke informatie van bijna 87 miljoen Facebookgebruikers werd gedeeld zonder dat daar toestemming voor was gegeven – is daar wellicht het bekendste voorbeeld van. De gegevens van al deze mensen werden schaamteloos gebruikt voor een heimelijke en doelgerichte ’targeting’ van potentiële Trump-stemmers. Met behulp van deze onrechtmatig verkregen persoonlijke informatie, kon er een zeer effectieve Trump-campagne voor de presidentsverkiezingen van 2018 worden opgezet. Dergelijke privacyschandalen wierpen dan ook de vraag op of een bedrijf zoals Facebook, zich eigenlijk wel zou moeten richten op de ontwikkeling van een digitaal betalingssysteem.
Monitoren van cybercrime
De manier waarop Facebook met privacy met omgaat, nodigt niet echt uit om het social media platform te gaan gebruiken voor het uitvoeren van betalingen. Facebook gaf aan dat het platform van plan was om een aantal nieuwe technologieën te implementeren, die de privacy van gebruikers beter zouden gaan beschermen. Het platform liet weten proactief te gaan monitoren op criminele activiteiten en volop in te zetten op het voorkomen van frauduleuze handelingen. Daarbij wilde Facebook dezelfde verificatieprocessen gaan gebruiken als banken en andere financiële dienstverleners.
Wat was de Libra Association?
Het crypto-project werd ondersteund door een samenwerkingsverband van verschillende bedrijven, de zogenaamde ‘Libra Association’. De coin moest een alternatief bieden voor cryptomunten zoals Bitcoin en andere volatiele cryptocurrency’s. De Libra Association werd door Facebook gepresenteerd als een onafhankelijke organisatie, die volledig op non-profit basis zou opereren. De Libra Association had twee belangrijke taken: het valideren van transacties binnen het Libra netwerk en het toewijzen van tegoeden voor sociale doeleinden. Dat hield dus in dat de Libra Association in feite dezelfde taak op zich nam, als een ‘centrale bank’ in het traditionele betalingsverkeer.
Wat was de Libra Association Council?
De grote belofte van blockchaintechnologie is dat transacties veilig en vertrouwd kunnen worden uitgevoerd, zonder dure centrale derde partijen. Maar hoe decentraal is een cryptomunt die wordt geïntroduceerd door één van de grootste en machtigste centrale social media-platformen ter wereld? Facebook gaf aan dat de Libra Association inderdaad een controlerende functie had bij het digitale betalingssysteem, maar volgens het social media-platform zou de Association zich terugtrekken, wanneer de Libra eenmaal op de markt was gebracht. Binnen de Libra Association bevond zich ook een bestuursorgaan: de ‘Libra Association Council’, dat was samengesteld uit een vertegenwoordiging van alle leden van de associatie. Deze leden konden stemmen over bijvoorbeeld het beleid ten aanzien van de Libra-coin en de wijze waarop het Libra-netwerk moest functioneren. Hierbij hadden alle leden een gelijkwaardige stem.
Welke bedrijven hadden zich aangesloten bij de Libra Association?
Er waren verschillende bedrijven – zoals een aantal grote financiële dienstverleners – verbonden aan het crypto-project van Facebook. Hieronder waren bedrijven zoals PayPal, Mastercard, Visa, Stripe en PayU. Daarnaast werd de Libra ondersteund door verschillende technologie-, retail- en telecombedrijven. Ook de crypto-handelsbeurs Coinbase was betrokken bij de Libra Association.
Mag Facebook zich zomaar als een bank gaan gedragen?
Banken en andere financiële instellingen moeten voldoen aan zeer strenge wet- en regelgeving. Ze moeten beschikken over een bankvergunning en zich strikt houden aan alle wettelijke voorwaarden. Betaaldiensten moeten voldoen aan alle regels die gesteld zijn in de zogenaamde Payment Service Directive (PSD2). Deze Europese richtlijn heeft onder andere als doel om de concurrentie binnen de Europese Economische Ruimte te vergroten en consumenten bij het betalingsverkeer beter te beschermen. Toezichthouders controleren daarbij of banken en andere financiële instellingen zich ook daadwerkelijk aan deze richtlijnen houden. Wanneer Facebook transacties had gefaciliteerd met cryptocurrency’s en financiële assets, dan had het social media-bedrijf moeten voldoen, aan dezelfde regels als waar ook banken en andere financiële dienstverleners zich aan moeten houden.
Hoe zou de Libra worden gegenereerd en welk consensus-protocol zou er worden gehanteerd?
Facebook Libra zou niet worden gegenereerd door middel van een ‘mining proces‘ zoals dat bij Bitcoin en veel andere digitale valuta wel het geval is. Alleen de leden van de Libra Association konden transacties valideren binnen het gesloten (niet publiek toegankelijke) blockchainnetwerk. Het was de bedoeling dat Facebook de private blockchain uiteindelijk zou omvormen tot een publiek toegankelijk, stabiel, schaalbaar en veilig platform, waarbij de consensus wordt bereikt via een proof-of-stake mechanisme.
In welke programmeertaal zou de Libra worden geschreven?
De source-code van Libra zou worden geschreven in de flexibele programmeertaal ‘Move’, die was gebaseerd op de programmeertaal ‘Rust’. De byte-code van Move kon niet alleen worden gebruikt voor digitale cryptocurrency-transacties binnen de Libra/Diem-blockchain, maar ook voor het schrijven van smart contracts. Rust wordt open-source gepubliceerd onder de Apache Licence. Dit is een gratis software-licentie die is ontwikkeld door de Apache Software Foundation (ASF), een Amerikaanse non-profit organisatie die is opgericht om Apache software-projecten te ondersteunen. Door deze licentie mogen gebruikers de software in alle vrijheid gebruiken voor allerlei doeleinden. Daarnaast mag de software worden aangepast en mag de aangepaste software vrij worden gedistribueerd.
Kon de Libra worden gebruikt in combinatie met een crypto-wallet?
Facebook was van plan om in 2020 een crypto-wallet te introduceren: Calibra. Deze wallet zou beschikbaar komen via WhatsApp en Messenger, maar ook worden aangeboden als zelfstandig functionerende losse app in Google Play Store en de App Store van Apple. De introductie van deze digitale wallet moest het vooral voor mensen in ontwikkelingslanden eenvoudiger maken, om transacties uit te voeren en gebruik te maken van andersoortige financiële dienstverlening.
Wat wilde Facebook met Libra bereiken?
De Libra was vooral bedoeld voor het uitvoeren van financiële transacties tussen mensen wereldwijd. De coin en de Calibra-wallet zouden in het begin voornamelijk worden gebruikt voor het betalen van relatief kleine bedragen, waarbij iedere gebruiker met een smartphone of ander mobiel apparaat tegen lage kosten transacties kon uitvoeren. Uiteindelijk moest de Libra ook worden gebruikt voor het afrekenen van grotere bedragen.
Konden er ook smart contracts worden uitgevoerd op de Libra blockchain?
Smart contracts zijn computerprotocollen die transacties met cryptocurrency’s en de overdracht van eigendommen kunnen stroomlijnen onder bepaalde voorwaarden. Een smart contract definieert de regels en restricties, waaronder een contract al dan niet moet worden uitgevoerd. Echter wordt een smart contract in tegenstelling tot een reguliere alledaagse wettelijke overeenkomst, geheel automatisch gevalideerd en uitgevoerd. Het smart contract doet dat door bepaalde informatie als input te nemen en daaraan een zekere waarde toe te kennen. De vooraf vastgestelde regels bepalen of aan alle voorwaarden voor de uitvoering van de overeenkomst is voldaan en of het contract mag worden bekrachtigd. Move was een statisch getypt smart contract, dat werd gecompileerd naar bytecode. Deze bytecode kon vervolgens worden uitgevoerd in een virtuele machine op de blockchain.
Wat was het verdienmodel van de Libra?
Facebook ging er niet van uit dat ze direct na de lancering van de coin al veel geld zouden verdienen. Transacties met de Libra zouden gepaard gaan met een kleine vergoeding. Veel van deze vergoedingen zouden worden overgemaakt naar verkopers die deze vergoedingen zelf konden behouden of konden doorgeven aan gebruikers van het platform. Facebook gaf aan dat het platform alle financiële data van transacties die op de blockchain werden uitgevoerd, gescheiden zou houden van de advertentieprofielen van gebruikers. Net zoals bij veel andere blockchainnetwerken konden gebruikers meerdere adressen aanmaken, die niet gelieerd waren aan hun identiteit in de fysieke wereld. De accountinformatie van de Calibra-wallet en de financiële data, zouden volgens Facebook niet gebruikt worden voor commerciële doeleinden.
Wat was de kritiek op de Libra?
Dat de cryptocurrency van Facebook zich goed zou lenen voor het faciliteren van transacties door mensen zonder bankrekening, werd door veel critici bestempeld als onzin. Volgens hen woonden mensen zonder bankrekening meestal in regio’s waar ook geen fatsoenlijk internet aanwezig was en beschikten deze mensen ook niet over een smartphone. Het gebruiken van de app zou voor hen dan ook niet mogelijk zijn. Daarnaast viel ook het centrale karakter van de Libra niet bij iedereen in de smaak. Transacties die met de Calibra-wallet werden uitgevoerd, zouden in principe door Facebook worden opgeslagen. Daarom was er volgens veel critici bij de Libra geen sprake van een gecentraliseerd digitaal betalingssysteem.
Was er animo om te gaan investeren in de Libra coin?
De daadwerkelijke lancering van de Libra was vanaf het begin af aan al erg onzeker. Alleen al het gegeven dat het Facebook-project aan alle wettelijke regels van het reguliere betalingsverkeer moest voldoen, maakte het erg lastig. De wetgeving rondom cryptomunten is nog lang niet goed geregeld en het is nog maar zeer de vraag of het überhaupt mogelijk is, om in de toekomst solide wetgeving te ontwerpen voor crypto-valuta en smart contract-toepassingen. De complexiteit van de grensoverschrijdende blockchaintechnologie en het gebrek aan regulering, maakt dat investeerders op de cryptomarkt voorzichtig te werk moeten gaan. De ontwikkelingen ten aanzien van de Libra, werden door zowel overheden als toezichthouders op de financiële markten nauwlettend in de gaten gehouden. Facebook is een beursgenoteerde onderneming en het social media-platform waarschuwde zelf ook voor de potentiële risico’s voor investeerders. Iedereen die gaat investeren in cryptocurrency’s begeeft zich nog op glad ijs en dat gold voor de Libra niet minder.
Welk doel had de Libra Reserve?
Libra Reserve was een verzameling van valuta, staatsfondsen en obligaties die moesten helpen om de prijsstabiliteit van de Libra tokens te kunnen garanderen. Deze Reserve werd gefinancierd door zowel gebruikers als investeerders. Toekomstige investeerders in het Facebook-project zouden zogenaamde Libra Investments Tokens ontvangen, waarmee zij dividenduitkeringen konden ontvangen van de Libra Reserve.
Was de Libra eigenlijk wel een echte cryptocurrency?
Mark Zuckerberg gaf aan dat de crypto-coin zou voldoen aan alle vereiste wet- en regelgeving en gaf de garantie dat transacties op de Libra/Dien-blockchain veilig konden worden uitgevoerd. Ondanks die belofte leidde de aankondiging van de Libra al snel tot negatieve reacties onder verschillende politici wereldwijd. Veel blockchain-experts waren van mening dat de Libra zich eigenlijk geen cryptocurrency zou mogen noemen, omdat de digitale munt simpelweg niet voldeed aan de basiskenmerken van crypto-activa. Digitale valuta waren volgens hen pas gedecentraliseerde betaalmiddelen, als de cryptocurrency’s werden uitgevoerd op een transparante open (voor iedereen toegankelijke) blockchain. Daarop liet Facebook weten dat de Libra in de beginfase weliswaar zou worden uitgevoerd op een permissioned (gesloten) blockchain, maar dat het netwerk later zou worden omgevormd tot een publiek platform.
Zou de Libra volledig neutraal en onafhankelijk zijn geweest?
Volgens veel blockchain-ontwikkelaars moet een crypto-munt volledig neutraal kunnen worden uitgevoerd en mag er geen partij zijn die er op enige manier invloed op kan uitoefenen. De libra werd echter ondersteund door een aantal hele grote bedrijven zoals Facebook, Visa en PayPal. De Libra was dus niet zo onafhankelijk als bijvoorbeeld Bitcoin. Bitcoin maakt wél gebruik van een volledig gedecentraliseerde blockchain en is daardoor ‘in principe’ bestand tegen censuur. Ondanks de hoge verwachtingen van Facebooks plannen, kwam het crypto-project nooit van de grond. In 2020 werd de naam van het project veranderd, maar ook onder de nieuwe naam ‘Dien’ kon het betalingsplatform niet worden gerealiseerd.
Beëindiging van het project
Mark Zuckerberg had niet gerekend op zoveel tegenstand vanuit de wereldwijde politiek. Desondanks had het project een groot succes kunnen worden. Er was immers behoefte aan een stabiele schaalbare cryptocurrency, die kon concurreren met de volatiele coins zoals bijvoorbeeld Bitcoin. Begin 2022 werd het project met de Libra officieel beëindigd. Of Facebook in de toekomst een nieuwe poging doet tot het opzetten van een digitaal betalingssysteem, zullen we moeten afwachten.
Meer weten?
Bronnen:
CB Insights: Global Fintech report 2019
Libra.org
Lees ook:
Waarom is Zwitserland het walhalla voor cryptocurrency-technologie?
Identiteitsbeheer in het Crypto Valley van Europa
Op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op het gebied van blockchaintechnologie? Meld je dan nu aan voor de blogpost!
Laat een reactie achter