Het idee van een materialenpaspoort is nog relatief nieuw. Madaster’s Thomas Rau, ondernemer, architect, innovator, inspirator, maar bovenal een visionair, is dé man als het gaat om denken over duurzaamheid en de circulaire economie. Samen met zijn vrouw Sabine Oberhuber (mede-oprichtster van Turntoo), schreef hij het boek: Material Matters. In dit boek leggen zij precies uit hoe het materialenpaspoort kan bijdragen aan een schonere wereld, door gebruik van hernieuwbare energiebronnen in de architectuur. Ook hebben ze een aantal goede ideeën over hoe op een veel betere manier kan worden omgegaan, met de schaarste van grondstoffen. De toepasbaarheid van zulke paspoorten is lastig, omdat er niet echt een goede digitale infrastructuur voor is.

Identificatie en authenticatie

Echter, als een dergelijk paspoort kan worden uitgevoerd op een betrouwbaar decentraal en gedistribueerd platform, dan denk ik dat een massale introductie van het materialenpaspoort een goede kans van slagen maakt. Op dit moment (juli 2017) wordt door een aantal ontwikkelaars gewerkt aan toepassingen voor online identificatie en authenticatie. De komende jaren zullen datalekken, hacken en identiteitsfraude alleen nog maar toenemen. Geen enkel bedrijf of instelling is immuun tegen cybercrime. Ieder bedrijf krijgt er vroeg of laat op een of andere manier mee te maken. Ook grote instellingen zoals banken en verzekeringsmaatschappijen. Zeker als het gaat om zorgverzekeraars is het belangrijk dat patiëntendata, op een veilige en verantwoorde manier wordt beheerd.

Cybercrime neemt alleen maar toe

Criminelen verschaffen zich wereldwijd toegang tot creditkaart- en persoonlijke gegevens. Vaak kom je er pas achter wat identiteitsfraude daadwerkelijk inhoudt, op het moment dat je er zelf mee wordt geconfronteerd. En de gevolgen – ik spreek uit eigen ervaring – kunnen dramatisch zijn, om niet te zeggen je reinste nachtmerrie. De verschillende online betalingsmethoden worden dan weliswaar steeds beter, maar 100% veiligheid bestaat natuurlijk nooit. Sommige financiële instellingen zoals banken en startups die zich begeven op de cryptocurrency-markt, zoeken nieuwe manieren om blockchain als een solide basis te gebruiken voor identificatie en authenticatie. Blockchain kan worden gebruikt voor het opslaan van allerlei soorten data en het uitvoeren van transacties, op een veilige en transparante manier. Het creëren van een identiteit op de blockchain, maakt het veel gemakkelijker voor individuen, om meer controle te hebben over hun persoonlijke informatie.

Real-time

Door het combineren van de decentrale en gedistribueerde eigenschap van de blockchain en digitale identificatie, kan er een digitaal paspoort worden ontworpen, dat kan dienen als een zeer solide digitaal watermerk, bij iedere online transactie die je uitvoert. Een dergelijk systeem stelt bedrijven en instellingen in staat om iedere transactie binnen het blockchainnetwerk te controleren in real-time, waardoor de kans op fraude en andere vormen van cybercrime, tot een minimum kan worden gereduceerd of zelfs volledig kan worden uitgebannen. Het grote voordeel voor consumenten is dat zij niet meer bij iedere transactie hoeven in te loggen, met de traditionele gebruikersnaam en wachtwoord.

Of de versleten gootbeugel zich even wil legitimeren?

Blockchaingebruikers kunnen simpelweg een app gebruiken, waarmee ze zich op het netwerk kunnen legitimeren. De blockchaintoepassing slaat je versleutelde identiteit op en deelt alleen persoonlijke informatie met bedrijven en instellingen die daartoe bevoegd zijn. Dat wil zeggen dat alleen informatie wordt gedeeld met partijen, onder condities (regels en voorwaarden), zoals is vastgelegd in de contractcode. Maar wat geldt voor persoonlijke identificatie, dat geldt natuurlijk ook voor de identificatie van versleten grondbuizen voor de toiletafvoer, een afgedankte plafond-lasdoos, een afgebroken gootbeugel, panlatten, gordingbalken of misschien wel vloertegels. Met andere woorden: een paspoort voor materialen!

Wat is een materialenpaspoort?

Toen ik Thomas Rau voor het eerst over het materialenpaspoort hoorde vertellen (ik dacht in een uitzending van WNL), moest ik er in eerste instantie best wel even om lachen. Een identiteit voor materialen: het moet niet nog gekker worden. Toch denk ik daar nu heel anders over. Als alle eigenschappen van materialen en grondstoffen die verwerkt zijn in constructies, tot in het kleinste detail worden geregistreerd, dan wordt het mogelijk om de materialen heel efficiënt te gaan “managen”. Als je precies van alle materialen weet waar ze in zijn verwerkt en ook de exacte locatie ervan weet, dan wordt het pas echt goed mogelijk om het juiste hergebruik van dat materiaal te bepalen. En als je precies kunt bepalen wat de meest geschikte optie is voor hergebruik van materialen, dan kun je verspilling van grondstoffen tot een minimum beperken. En dat is natuurlijk heel erg goed nieuws voor de circulaire economie!

Afval is materiaal zonder identiteit

Thomas Rau formuleert het als volgt: “ieder gebouw is een depot van materialen” en “afval is materiaal zonder identiteit”. Het zijn twee korte zinnen, maar ze geven wel precies aan hoe eenvoudig en briljant tegelijkertijd, het idee van het materialenpaspoort eigenlijk is. Zo’n paspoort is mooi, maar als je dergelijke identificatietoepassingen voor grondstoffen niet op een gestroomlijnde manier kunt toepassen, dan heb je er niet zoveel aan. Dan heb je wel een paspoort met alle informatie over de half doorgeroeste ijzeren plaat, maar dan kun je er verder nog niet zo heel veel mee. Blockchaintechnologie zou hier het ideale platform voor kunnen zijn. Op dit moment zien we overal bedrijven ontstaan, die zich gespecialiseerd hebben in blockchaintoepassingen voor de supply chain. En in principe zou je de distributie van een materialenpaspoort op dezelfde wijze kunnen uitvoeren, als een smart contract binnen een bevoorradingsketen.

Vergelijkbaar met de supply chain

In een op blockchain gebaseerde supply chain kun je altijd exact en in real-time zien waar een product is, waar het gemaakt is, wie het gemaakt heeft, welke partijen er betrokken zijn bij de logistiek, waar productschade is ontstaan door eventuele procesfouten en in welke staat de consument het product uiteindelijk ontvangen heeft. Als we het product binnen de supply chain nu eens vervangen door materiaal of een grondstof en het materialenpaspoort op dezelfde manier distribueren als een smart contract, dan denk ik dat blockchain ook voor deze toepassing een hele goed infrastructuur zou kunnen zijn.

The Madaster Foundation

Op deze manier kunnen we voorkomen dat gesloopte materialen worden afgedankt of verbrand. Daarmee voorkomen we dat de waarde van die materialen wordt verspild. Een gebouw wordt door materiaal-identificatie omgeturnd in een opslag voor bruikbare grondstoffen. Thomas Rau is een van initiatiefnemers van The Madaster Foundation. Hij heeft hiermee een online platform (framework) gecreëerd, waarop informatie te verkrijgen is, over prijzen van allerlei verschillende materiaalsoorten. Om gebruik te kunnen maken van deze informatie, moet wel een zogenaamde BIM (Building Information Model) worden geüpload.

Distributie van het materialenpaspoort

Gebouwen bestaan uit een enorme hoeveelheid aan componenten, producten en materialen. Iedereen kan informatie toevoegen aan het framework van de bibliotheek van The Madaster Foundation: eigenaren van gebouwen, architecten, productontwikkelaars en contractors. Het framework van Madaster is dan weliswaar een mooi begin, maar alle informatie wordt opgeslagen in de cloud. Is deze vorm van informatie-verspreiding dan wel het meest geschikt voor het materialenpaspoort? Uiteraard kan alle data met cloud computing worden verspreid tussen datacenters en worden verplaatst tussen landsgrenzen, maar cloud computing kent ook een heleboel nadelen.

Nadelen van cloud-contracten

In cloud-contracten kunnen condities (regels en voorwaarden) zijn opgenomen die bepalen dat de leverancier van de contracten, te allen tijde de voorwaarden uit het contract eenzijdig kan wijzigen. Dit is bij de blockchain uiteraard niet het geval, tenzij de aanpassingen in een smart contract vooraf zijn overeengekomen, door alle partijen die bij de totstandkoming van een smart contract betrokken zijn. Een ander belangrijk nadeel van het opslaan van een materialenpaspoort in de cloud, is de storingsgevoeligheid. Als de servers plat gaan om welke reden dan ook, dan kun je niet bij de informatie die je nodig hebt. Een blockchain is decentraal en gedistribueerd en daarom kun je altijd en overal bij de gegevens, van alle materialen en grondstoffen die ooit zijn geregistreerd binnen het netwerk.

Materialenpaspoort op de blockchain

Met cloud-contracten is de afhankelijkheid van derde partijen dus groot. Blockchain voorkomt afhankelijkheid van derden. Gevoelige informatie zoals bedrijfsgegevens (soms zelfs bedrijfsgeheimen), patiënteninformatie of wat voor informatie dan ook: we willen niet dat het op straat voor iedereen te grabbel ligt. Toch is dat precies wat we doen als we zaken opslaan in de cloud. Weet je zeker dat de partij die de cloud beheert, zorgvuldig met je bedrijfsgegevens omgaat? Dit vormt dus een behoorlijk veiligheidsrisico. De versleuteling in een blockchainnetwerk, door middel van cryptografie, maakt alles een stuk veiliger, dus ook voor het materialenpaspoort biedt de blockchain een solide basis!

Op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op het gebied van blockchaintechnologie? Meld je dan nu aan voor de blogpost!