Een van de meest opvallende trends binnen de cryptobranche momenteel zijn de zogenaamde ‘tokenized stocks’ (getokeniseerde aandelen). Dit zijn digitale versies van echte aandelen (zoals bijvoorbeeld Apple, Tesla of Amazon) die op een blockchain worden geplaatst. Normaliter zijn aandelen geregistreerd bij een centrale partij zoals Euroclear of DTCC. Deze centrale partijen zijn verantwoordelijk voor de registratie, afwikkeling en bewaring van aandelen en andere effecten, en vormen dan ook de ruggengraat van het traditionele financiële systeem. Echter, werken deze partijen met tussenpersonen en hebben ze achter de schermen veel ‘papierwerk’, wat voor de nodige vertragingen zorgt. Met tokenized stocks wordt getracht om deze vertragingen te minimaliseren.
Snellere settlement
Wanneer je een effect koopt of verkoopt (de transactiedatum) duurt de afwikkeling (settlement) van de transactie ongeveer 2 werkdagen. De afwikkeling van een aandelentransactie duurt twee werkdagen omdat de broker en de tegenpartij allerlei informatie met elkaar moeten uitwisselen (clearing). Vervolgens moeten ze het juiste geldbedrag klaarzetten (verrekening) en moet het aandeel worden overgeschreven via een centrale partij (zoals Euroclear of DTCC). Deze stappen worden meestal afgehandeld via een clearinghouse en een centrale effectenbewaarplaats (CSD). Als effecten worden verhandeld via tokenized stocks is de settlement vaak vrijwel direct, en soms zelfs binnen enkele seconden tot minuten (afhankelijk van de blockchain waarop het proces plaatsvindt).
Crypto-token op de blockchain
Bij effectenhandel met tokenized stocks worden de aandelen verpakt als een crypto-token op een blockchain. Je koopt dan géén nepaandelen, maar je koopt een digitaal aandeel dat 1-op-1 de koers van het echte aandeel volgt. De eigendomsoverdracht gebeurt via een smart contract, een stukje code op de blockchain dat automatisch afspraken uitvoert zodra aan vooraf vastgelegde voorwaarden is voldaan. De hele eigendomsoverdracht wordt dus real-time binnen het blockchainnetwerk geregistreerd, zonder tussenpersonen of aparte clearingdagen. Volgens sommigen kun je een tokenized stock in principe beschouwen als een gewoon aandeel, maar dan een stuk slimmer. Toch is dat veel te kort door de bocht. Hoewel getokeniseerde aandelen sterk lijken op gewone aandelen, zijn ze juridisch en technisch niet hetzelfde en daarom kun je ze ook niet één op één als gewone aandelen beschouwen. Realiseer je dit wanneer je met aandelen op de blockchain gaat handelen.
Tokenized stocks zijn 24/7 verhandelbaar
De aandelenbeurzen sluiten iedere avond, maar dat geldt niet voor het handelen met getokeniseerde aandelen. Tokenised stocks zijn namelijk 24/7 verhandelbaar, dus ook op zondagavond of vroeg in de ochtend. Je hebt immers géén bank, broker of notaris nodig voor de afwikkeling, omdat het smart contract de settlement voor zijn rekening neemt. Sneller, goedkoper en transparanter.
Fractioneel beleggen
Tokenized stocks maken ook het fractioneel beleggen (waarbij je een deel van een aandeel koopt) eenvoudiger, omdat het fractioneel bezit is ingebouwd in het systeem zelf. De blockchain maakt het technisch heel simpel om elk aandeel op te splitsen in duizenden mini-deeltjes. Dat geldt voor álle tokens, niet alleen voor een paar geselecteerde grote namen zoals Apple, Tesla, Amazon, Alphabet/Google, Microsoft of Meta. De aandelen van deze grote bedrijven zijn erg duur (soms honderden euro’s per stuk), en daarom bieden handelsplatformen daarvan alleen fracties aan, om beleggen in deze techgiganten voor meer mensen toegankelijk te maken. Zo is het op de reguliere aandelenmarkt bijvoorbeeld wél mogelijk om een half Apple-aandeel te kopen, maar niet zomaar een halve Unilever of een tiende van ASML.
Beleggen tot ver achter de komma
Bij tokenized stocks is er echter géén beperking tot grote namen. Ieder aandeel dat getokeniseerd wordt, is automatisch opdeelbaar. Bovendien is er geen voorkeur of technische beperking tot ‘topaandelen’. Fractioneel bezit is standaard. Dankzij getokeniseerde aandelen kun je met elk aandeel dat als token beschikbaar is fractioneel beleggen, zelfs tot ver achter de komma. Dus wil je een stukje van een Apple-aandeel kopen voor 5 euro? Met tokenized stocks kan dat, en hoef je niet het hele aandeel aan te schaffen.
Onderpand voor rente
Tokenized stocks draaien op een blockchain zoals Ethereum, Solana of Avalanche. Het token representeert een aandeel, en wordt vaak vertegenwoordigd door een echte broker (zoals bijvoorbeeld Robinhood of BitGo), een custiodian die het echte aandeel bewaart of een platform dat zorgt voor de prijskoppeling. Omdat iedere transactie op de blockchain wordt vastgelegd kan fraude effectief worden voorkomen. Bovendien kun je de tokens gebruiken op DeFi-platformen, als onderpand voor rente.
Wat zijn de risico’s van tokenized stocks?
Net zoals bij gewone traditionele aandelen zijn er óók grote risico’s ten aanzien van getokeniseerde aandelen. In sommige landen is het nog niet precies duidelijk of tokenized stocks als ‘echte effecten’ worden erkend, en het ontbreekt vaak nog aan wettelijke status. In de meeste landen gelden aandelen, obligaties en derivaten als ‘effecten’ (securities). Deze beleggingsinstrumenten zijn zwaar gereguleerd, want er is vastgelegd wie ze mag uitgeven, waar en hoe ze verhandeld worden, maar ook hoe eigendom precies wordt vastgelegd. Zodra iets als een ‘effect’ wordt erkend, moet het voldoen aan allerlei regels voor beleggersbescherming, transparantie en toezicht. Het verhandelen van aandelen binnen een blockchain-ecosysteem is dus een geheel andere manier van traden, waarbij de bescherming van beleggers, transparantie en toezicht wellicht niet altijd even duidelijk zijn.
De effecten zitten technisch anders in elkaar
Handelen met tokenized stocks lijkt weliswaar op het handelen met gewonde aandelen, maar de effecten zitten technisch gezien heel anders in elkaar. Getokeniseerde aandelen volgen een echt aandeel (1-op-1), maar ze bestaan op een blockchain en worden meestal uitgegeven via een smart contract (soms door een partij die niet onder beurstoezicht valt). Hierdoor vallen deze aandelen soms buiten de bestaande regelgeving en is de mate van consumentenbescherming onduidelijk. Bovendien kunnen smart contracts fouten en kwetsbaarheden bevatten. Houd daar rekening mee als je met tokenized stocks aan de slag gaat. Veel toezichthouders kunnen immers maar moeilijk beoordelen of het token zelf het effect is, of een afgeleid financieel product.
Effectenwetgeving
Tevens vragen toezichthouders zich af of deze financiële instrumenten onder de effectenwetgeving moeten vallen of de cryptowetgeving (of juist allebei). Sommige tokenized stocks zijn niet verhandelbaar via erkende beurzen, en beleggers hebben niet altijd dezelfde rechten als bij echte aandelen (zoals bijvoorbeeld stemrecht of bescherming bij een faillissement). Als het platform waarop je de tokens verhandelt failliet gaat, dan moet je vertrouwen op de partner die het echte aandeel bewaart. Investeerders lopen dus risico als het juridische kader bij getokeniseerde aandelen achteraf anders blijkt te zijn dan gedacht. Tokenized stocks zitten op het snijvlak van traditionele wetgeving en nieuwe blockchaintechnologieën, en zolang de juridische behandeling nog niet volledig is uitgeklaard is er sprake van regulatoire onzekerheid. Zorg er daarom voor dat je alleen handelt bij een betrouwbare aanbieder met goed beheer, zodat de risico’s beheersbaar blijven.
Koersrisico
Zoals eerder gezegd ontlenen getokeniseerde aandelen hun waarde aan het ‘echte aandeel’. Net zoals bij traditionele aandelen is er bij tokenized stocks dus ook sprake van koersrisico. Dit koersrisico is exact gelijk aan dat van gewone aandelen, omdat de token rechtstreeks is gekoppeld aan de koers van het echte aandeel (bijvoorbeeld Apple, Tesla of Amazon). De waarde van je belegging kan dus dalen door schommelingen in de prijs van het onderliggende aandeel, maar omdat de crypto-tokens op een blockchain ‘leven’, hebben ze een ‘brug’ nodig tussen de ‘echte wereld’ (de traditionele beurs) en de blockchain. Deze brug bestaat uit twee belangrijke elementen: orakels en smart contracts.
Orakels
Een orakel is een stukje technologie dat prijsinformatie vanuit de buitenwereld (off-chain) naar het blockchainnetwerk overbrengt. Een orakel haalt de actuele beurskoers van een bedrijf op via beurzen zoals Nasdaq, NYSE of Euronext, waarna de prijs van een aandeel wordt doorgegeven aan een smart contract op de blockchain. Vervolgens past het smart contract de waarde van het tokenized aandeel aan volgens die actuele prijs. Zonder orakels weet de blockchain niet wat de werkelijke koers van een aandeel is, want blockchainnetwerken kunnen zelf geen externe gegevens ophalen.
Nauwkeurig en in real-time meebewegen met het echte aandeel
Het smart contract is een automatisch script op de blockchain dat afspraken uitvoert (in dit geval het updaten van de tokenprijs en het mogelijk maken van transacties). Het contract krijgt de koersinformatie direct van het orakel en verwerkt dit vervolgens meteen in de tokenprijs. Tevens regelt het contract de aankoop, verkoop, overdracht of uitleen van tokenized stocks. Soms zorgt het smart contract ook voor rente-uitbetalingen of dividendverwerking. Door de interactie tussen de blockchain, smart contracts en orakels kan de prijs van een token nauwkeurig en in real-time meebewegen met het echte aandeel. Zo blijft de token altijd gekoppeld aan het onderliggende aandeel. De blockchain blijft transparant en automatisch werken, en er is geen centrale partij nodig om handmatig bij te houden wat een token precies waard is. Zonder betrouwbare orakels en smart contracts zou de prijskoppeling onbetrouwbaar of manipulatief kunnen zijn.
Waar kun je tokenized stocks kopen?
Steeds meer cryptohandelsbeurzen bieden getokeniseerde aandelen (xStocks) aan, waaronder Kraken, Bybit, KuCoin en Robinhood. Deze platformen koppelen hun tokens vaak direct aan echte aandelen via gereguleerde partijen, zoals custodians, gereguleerde brokers en technologiepartners. Ook Coinbase en Gemini hebben inmiddels aanvragen ingediend om aandelen te tokeniseren, zodat het cryptoplatform deze aan zijn klanten kan aanbieden. Experts binnen de financiële wereld verwachten dat tokenized stocks de komende jaren een serieuze rol gaan spelen op wereldschaal. De verwachting is dat aandelen, obligaties én vastgoed in de toekomst steeds vaker worden getokeniseerd, waardoor de financiële markten efficiënter, transparanter en toegankelijker worden voor iedereen. Bovendien werken grote banken zoals HSBC en Goldman Sachs aan eigen tokenisatie-platformen.
Staking en automatisch dividendbeheer
Tokenized stocks zijn toegankelijk voor iedereen. Je hebt alleen een wallet en een internetverbinding nodig, maar geen traditionele bank of broker. Je bezit de tokens zelf in je wallet, net zoals je cryptomunten. In sommige gevallen kun je de tokens ook verplaatsen, uitlenen of als onderpand gebruiken op DeFi-platformen. Alle transacties zijn zichtbaar op de blockchain, waardoor fouten, fraude en ondoorzichtige administratie kunnen worden voorkomen. Je kunt de getokeniseerde aandelen gebruiken in allerlei verschillende decentrale financiële toepassingen, zoals bijvoorbeeld staking of automatisch dividendbeheer. De tokens combineren de waarde van traditionele aandelen met de snelheid, toegankelijkheid en flexibiliteit van blockchaintechnologie. Voor wie het beste van traditionele en digitale markten wil combineren, luiden tokenized stocks dan ook een nieuw tijdperk in – waarin vrijheid en directe controle centraal staan.
Lees ook:
Op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op het gebied van blockchaintechnologie? Meld je dan nu aan voor de blogpost!